Główne determinanty wahań cen ropy naftowej na świecie na przełomie lat 2014/2015

Abstract

Ceny ropy naftowej ulegają zmianom podobnie jak ceny wielu innych dóbr, jednak konsekwencjeich wahań są znacznie większe niż w przypadku innych dóbr. Do głównych determinant zmian cenropy zalicza się:––czynniki rynkowe określające tendencje cenowe ropy naftowej w długim okresie (long-term drivers):podaż i popyt,––czynniki określające tendencje cenowe ropy naftowej w krótkim okresie (short-term drivers): nastrojeinwestorów i wydarzenia geopolityczne, decyzje OPEC, kurs dolara, prognozy gospodarcze.Lawinowy spadek cen ropy naftowej zapoczątkowany w 2014 roku coraz trudniej można wytłumaczyć jedynieprzyczynami natury czysto rynkowej. Zakończył bowiem okres czterech lat względnej stabilności cenowejoscylującej wokół 105 dol. za baryłkę. Spadek cen, który jest znacznie większy niż w przypadku ceninnych surowców i w porównaniu do „cen szczytowych” z 2011 roku, może sygnalizować koniec „supercykliczności”cen ropy naftowej. Celem niniejszego artykułu jest wnikliwa analiza czynników kształtującychcenę ropy naftowej w latach 2014–2015, a także próba odpowiedzi na następujące pytania:––Kto stoi za spadkiem cen najważniejszego na świecie nośnika energii na międzynarodowym rynku surowcowym?––Jakie działania na rynku światowym powodują spadek cen ropy?––Jakie konsekwencje rodzi spadek cen ropy na rynku światowym zarówno dla jej dostawców, jak i dlaodbiorców?