Abstract
Amaç: Aynısefa (Calendula officinalis L), Asteraceae familyasına ait tek yıllık, otsu gövdeli bir bitkidir. Eski çağlardan bu yana halk arasında tıbbi ve kozmetik amaçlı kullanılmaktadır. Aynısefa bitkisi kimyasal kompozisyonu nedeniyle geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamalarında soğuk algınlığında, yara tedavilerinde, ateşli hastalıklarda, böcek ısırıklarında, bebek pişiklerinde, diş eti hastalıklarında, hemoroidde, mide kramplarında ve fitoterapide kullanılmaktadır. Bitkinin parlak sarı ve turuncu renkteki güzel çiçekleri peyzaj alanlarında ve kesme çiçekçilikte süs bitkisi olarak kullanım alanı bulmaktadır. Bu çalışma ile Konya ekolojik koşullarında yetiştirilen aynısefa (Calendula officinalis L.) bitkisinde ekim zamanlarının bazı kalite özellikleri üzerine etkisi incelenmiştir.
Materyal ve Yöntem: Tarla çalışmaları Mart- Ağustos 2017 yetiştirme döneminde “Tesadüf Blokları Deneme Desenine” göre 3 tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Kültüre alınan aynısefa çiçeklerinde toplam fenolik ve flavonoid miktarı, uçucu yağ verim ve bileşenleri, sabit yağ verim ve bileşenleri incelenmiştir.
Araştırma Bulguları: Yapılan analiz sonuçlarına göre; toplam fenolik miktarı 513.25 - 575.15 mg GAE/L, toplam flavonoid miktarı 91.08 - 110.13 mg QEs/L, çiçek uçucu yağ verimleri % 0.02 - 0.08, çiçek uçucu yağ major bileşenlerinden alfa-kadinol miktarı % 35.6 - 39.9, çiçek sabit yağ verimi % 5.52 - 6.17 ve çiçek sabit yağ bileşenlerinden doymamış yağ asitlerinin toplamı % 41.53 - 49.15 arasında belirlenmiştir.
Sonuç: Çalışmada aynısefa çiçeklerinin uçucu ve sabit yağ verimi ekim zamanı geciktikçe artmasına rağmen, farklı ekim zamanlarının uçucu yağ ve sabit yağ bileşenlerinde farklılığa neden olmadığı tespit edilmiştir. Toplam flavonoid miktarının ekim zamanı geciktikçe arttığı, toplam fenolik miktarının ise Nisan ayının ilk haftası yapılan ekimlerde yüksek olduğu sonucuna varılmıştır.
Funder
Selçuk Üniversitesi Öğretim Elemanı Yetiştirme Programı