Azerbaycan’da Yetiştirilen Bazı Fındık Çeşitlerinin Meyve Özellikleri

Abstract

Amaç: Çalışmanın amacı Azerbaycan’ın kuzeyinde yer almakta olan Zakatala ve Kebele bölgelerinde yetişen ‘Atababa’, ‘Qızıl fındıq’, ‘Yaghli’ ve ‘Saşaqlı fındık çeşitlerinin meyve özelliklerinin belirlenmesidir. Materyal ve Yöntem: 2021 ve 2022 yıllarında yapılan meyve hasadından elde edilen meyveler delikli torbalarda kurutulmuş ve Ordu Üniversitesi Ziraat Fakültesi pomoloji laboratuvarına getirilmiştir. Meyvelerde çotanaktaki meyve sayısı, kabuklu ve iç fındığa ait meyve özellikleri, kusurlu meyve özellikleri ile yağ ve protein oranları araştırılmıştır. Sonuçlar JMP 13.0 istatistik paket programında analiz edilmiştir. T testi sonuçlarına göre, önemli farklılıklar Tukey çoklu karşılaştırma yöntemi ile %5 önem seviyesinde belirlenmiştir. Araştırma Bulguları: Araştırmalar sonucunda çotanaktaki meyve sayısının 1.78 ile 2.12 arasında meyve ağırlığı 2.15 g ile 1.48 g arasında, kabuk kalınlığı 1.31 mm ile 1.07 mm arasında, iç oranı ise %47.26 ile %32.27 arasında bulunmuştur. Yağ oranları %41 ile %50.05 arasında, protein oranları ise %15.55 ile %25.30 arasında bulunmuştur. Sonuç: Azerbaycan’ın iki farklı bölgesinde yetişen 4 farklı fındık çeşidinin (‘Atababa’, ‘Qızıl fındıq, ‘Yaghli’ ve ‘Saşaqlı’) yağ ve protein oranları düşük bulunmuştur. Diğer önemli meyve özelliklerinden iç oranı bakımından incelendiğinde meyvelerin iç oranlarının ülkemiz çeşitlerinden düşük, Avrupa’da yetişen diğer çeşitlerle paralellik gösterdiği belirlenmiştir. Fındık tarımında verim ve kalitenin artırılması yönünde sürdürülebilir çalışmalara ağırlık verilmesi önerilmektedir.