‘Çetiner’ Fındık (Corylus avellana L.) Çeşidinin Fenolojik, Pomolojik ve Morfolojik Özellikleri

Abstract

Amaç: Bu çalışma, seleksiyon yolu ile elde edilen ‘Çetiner’ fındık çeşidinin fenolojik, pomolojik ve morfolojik özelliklerini belirlemek amacı ile yürütülmüştür. Materyal ve Yöntem: Denemenin materyalini Fındık Araştırma Enstitüsü arazisine 1991 yılında, 2 x 3 m aralıklarla dikilen ‘Çetiner’ fındık bitkileri oluşturmaktadır. Deneme verilerinin alındığı 2019-2021 yılları arasında ‘Çetiner’ fındık çeşidinde; yaprak açım zamanı, püs ve karanfil açım zamanı, hasat zamanı, yaprak döküm zamanı, meyve büyüklüğü, iç büyüklüğü, meyve ağırlığı, iç ağırlığı, kabuk kalınlığı, göbek boşluğu, iç oranı, boş meyve oranı, beyazlama oranı, buruşuk iç oranı, abortif iç oranı, çift iç oranı, çürük iç oranı, kurtlu iç oranına bakılmıştır. Ayrıca UPOV kriterleri baz alınarak morfolojik özellikleri incelenmiştir. Araştırma Bulguları: Çalışma sonucunda elde edilen verilere göre yaprak açım zamanı 25 Ocak- 10 Şubat, erkek çiçek (püs) açım zamanı 10-20 Ocak, dişi çiçek (karanfil) açım zamanı 5-10 Ocak olarak belirlenmiştir. Meyve büyüklüğü 18.68 mm, meyve ağırlığı 1.83 g, iç ağırlığı 0.94 g, iç oranı %53,4, abortif iç oranı %1.6, çift iç, çürük iç ve kurtlu iç oranı %0, beyazlama oranı %95,8 olarak tespit edilmiştir. Kabuklu ve iç meyve şekli küresel, bitki gelişimi kuvvetli, dip sürgünü verme eğilimi yüksek olarak belirlenmiştir. Sonuç: 2022 yılında Fındık Araştırma Enstitüsü tarafından tescil ettirilen ‘Çetiner’ fındık çeşidi ‘Tombul’ çeşidinden daha erken olgunlaşması, iç oranının benzer olması ve periyodisiteye eğilim göstermemesi gibi özellikleri ile ön plana çıkmıştır.