Bornova Ekolojik Koşullarında Farklı Kolza (Brassica napus ssp. oleifera L.) Çeşit ve Hatlarında Verim ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi*

Abstract

Amaç: Araştırma, Bornova – İzmir ekolojik şartlarında kolza (Brassica napus ssp. oleifera L.) çeşit ve hatlarının kalite ve verim özelliklerini tespit etmek amacıyla 2014-2015 yetiştirme döneminde Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü’nün Bornova’daki deneme alanında yürütülmüştür. Materyal ve Yöntem: Deneme, Tesadüf Blokları Deneme Desenine göre dört tekerrürlü olarak kurulmuştur. Materyal olarak; 4 çeşit (Hydromel, Caravel, Turan, Petrol) ve 3 hat (Alamir, Linus, CSZ1216) kullanılmıştır. Denemede bitki boyu (cm), çiçeklenme gün sayısı (gün), fizyolojik olum gün sayısı (gün), yan dal sayısı (adet/bitki), bitkide harnup sayısı (adet), harnupta tane sayısı (adet/harnup), bin tane ağırlığı (g), tane verimi (kg/da), ham yağ oranı (%), yağ verimi (kg/da) ile yağ asitleri (%) (oleik, linoleik, linolenik, palmitik, stearik, eikosenoik, erüsik) özellikleri incelenmiştir. Araştırma Bulguları: Araştırmada ekilen çeşit ve hatların en yüksek ve en düşük değerleri; bitki boyunda 124.0-108.75, yandal sayısında 5.35-4.05 adet/bitki, harnup sayısında 447.5-344.25 adet/bitki, bin tane ağırlığında 3.75-2.75 g, tane veriminde 381.76-256.25 kg/da, ham yağ oranınında %39.43- 32.33, yağ veriminde 123.4-83.5 kg/da olarak belirlenirken, oleik asit %82.76-79.33, palmitik asit %6.26-5.55, eikosenoik asit %5.18-0.09), stearik asit %2.41-1.91, linolenik asit %1.54-1.27 ve linoleik asit %0.64-0.06 olarak bulunmuştur. Denemede kullanılan çeşit ve hatların hiçbirinde erüsik asite rastlanmamıştır. Sonuç: Araştırma sonuçları genel olarak değerlendirildiğinde Bornova ekolojik koşulları için Alamir ve Linus hatları öne çıkmışlardır.