Türkiye’de İş Biçimlendirme (Job Crafting) Çalışmaları: Lisansüstü Tezlere Yönelik Bir İnceleme

Abstract

Çalışanların işlerinin bazı özelliklerini değiştirmelerine yönelik proaktif davranışlar olarak bilinen iş biçimlendirme (job crafting), çalışanların işe adanmışlık, örgüte bağlılık ve performans düzeylerini olumlu yönde etkileme potansiyeline sahiptir. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de iş biçimlendirme konusundaki akademik çalışmaların genel durumunu ortaya koyarak, incelenen olgu ile ilgili eğilimleri belirlemek ve elde edilen bulgular ışığında gelecek araştırmalara yol gösterebilmektir. Bu amaçla, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Ulusal Tez Merkezi’nden erişilen 41 lisansüstü tez, doküman analizi yöntemiyle incelenmiş, bu tezlerin tür, üniversite, anabilim dalı, yayın yılı, yayın dili, yöntem gibi niteliklerine göre dağılımları belirlenmiştir. Bulgulara göre, iş biçimlendirme konusundaki tezlerin sayısının son üç yılda arttığı, çoğunda çalışanları kapsayan örneklem kullanıldığı, iş biçimlendirmeyle birlikte en sık çalışılan değişkenlerin iş karakteristikleri, örgütsel destek, işe adanmışlık ve performans olduğu belirlenmiştir. Özgün karşılığı “Job Crafting” olan bu kavramın, farklı Türkçe karşılıklarının kullanıldığı görülmüştür. Bu çalışmanın, Türkiye’de iş biçimlendirme çalışmalarındaki gelişmeleri ortaya koyarak araştırmacılara yeni bakış açıları kazandırması beklenmektedir.