Post-Truth Kavramı Üzerine Yapılan Çalışmaların VOSviewer ile Bibliyometrik Analizi

Abstract

Bu çalışmada, post-truth kavramına dair yapılan çalışmalar özelinde kavramın evriminin ve yapılan çalışmaların haritasını çıkarmak hedeflenmiştir. Çalışmada, nicel veriler kapsamında, çağın ruhunu tasvirleyen kilit kavramlardan post-truth ya da hakikat ötesine ilişkin mevcut yazının bibliyometrik analiz kullanılarak sistemli bir özetinin araştırmacıların dikkatine sunulması, kavramla ilgili çalışma eğilimlerinin ve boşlukların tespiti amaçlanmıştır. Analiz birimi olarak Web of Science veri tabanında taranan ve 2006-2023 yılları arasında yayınlanmış farklı türdeki eserlerin bibliyometrik verisi baz alınmıştır. Post-truth ile ilgili 1652 eserin yayın yıllarına göre dağılımına bakıldığında, en fazla 2018 (294 eser), 2019 (361 eser) ve 2020 (341 eser) yıllarında yoğunlaşma olduğu; en fazla eser veren isimlerin Lee Mcintyre, Bram Buscher ve Leonardo Ambasciano olduğu; yayın türünün ağırlıklı olarak dergi makalesi (1215), editoryal yazı (210) ve kitap bölümü (134) türünde olduğu; araştırma alanları açısından iletişim (300), eğitim bilimleri (182), felsefe (151), siyaset bilimi (145) ve interdisipliner sosyal bilim (108) alanlarında eser verildiği; yayınların ülkelere göre dağılımı konusunda liderliğin ABD (318), İngiltere (251) ve İspanya (164) menşeli yayıncılarda olduğu; başta İngilizce (1381) olmak üzere İspanyolca (139) ve Portekizce (39) eserler yayınlandığı; SSCI (647), ESCI (590) ve AHCI (226) endekslerde taranan yayınların ağırlıkta olduğu tespit edilmiştir. Post-truth ile ilgili yayınlarda en sık kullanılan anahtar sözcüklere bakıldığında 563 tekrar ile post-truth (hakikat ötesi), 223 tekrar ile fake news (sahte haber), 106 tekrar ile social media (sosyal medya), 95 tekrar ile science (bilim) ve 84 tekrar ile truth (hakikat) ifadeleri başı çekmektedir.