Özel Eğitim Okullarında Geliştirilen Bireyselleştirilmiş Eğitim Programlarının (BEP) Kalitesinin İncelenmesi

Abstract

Bireyselleştirilmiş eğitim programı özel eğitimin temel ilkelerinden biridir. Bireyselleştirilmiş eğitim programında amaçların ve hizmetlerin belirlendiği biçimde uygulandığından ve izlendiğinden emin olmak için bireyselleştirilmiş eğitim programı kalitesinin belirlenmesi ve takip edilmesi gerektiği ifade edilmektedir. Bireyselleştirilmiş eğitim programlarının kalitesinin genel olarak düşük olduğu ifade edilmektedir. Ayrıca kalite incelemesi amacıyla kullanılan araçların psikometrik niteliklerinde sınırlılıklar söz konusudur. Bu araştırmanın amacı; bireyselleştirilmiş eğitim programı kalitesini değerlendirmeyi hedefleyen geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirmek ve geliştirilen araçla özel eğitim okullarında geliştirilen bireyselleştirilmiş eğitim programının kalitelerini incelemektir. Araştırmanın birinci aşamasında Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı Kalitesini Değerlendirme Ölçeği geliştirilmiş ve 180 bireyselleştirilmiş eğitim programı kullanılarak geçerliliği ve güvenirliği sınanmıştır. İkinci aşamasında Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı Kalitesini Değerlendirme Ölçeği kullanılarak, 211 bireyselleştirilmiş eğitim programının kalitesi incelenmiştir. Araştırma sonucunda Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı Kalitesini Değerlendirme Ölçeğinin geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu, bireyselleştirilmiş eğitim programlarının kalite puanlarının düşük olduğu, amaç sayılarının çok yüksek olduğu, okul kademesi yükseldikçe kalite puanlarının düştüğü, tanıya ve öğretmen mesleki deneyimine göre kalite puanının farklılaştığı görülmüştür. Elde edilen sonuçlar; öğretmenlerin bireyselleştirilmiş eğitim programı hazırlamakta güçlük çektiğini, eğitsel bir rehber olarak bireyselleştirilmiş eğitim programlarının kullanılmadığını ve bireyselleştirilmiş eğitim programlarının yalnızca yasal zorunluluk sebebiyle bir belge olarak hazırlandığını düşündürmektedir