Anılardan İntikam Alma Fenomeninin Anadolu Selçuklu Mimarisinde Yansımaları

Author:

ALTIN Alper1ORCID

Affiliation:

1. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü

Abstract

Anıların lanetlenmesi veya hatıralardan intikam almak olarak bilinen fenomen, bânîlerin makamını, mevkisini kaybettiğinde ya da öldüğünde ardılları veya karşıtları tarafından eserlerinde tahribatlar gerçekleştirilmesi olarak bilinmektedir. Bu fenomen, anıtlardan el sanatlarına, heykellerden resimlere, edebi eserlerden sikkelere kadar çok çeşitli alanlarda karşımıza çıkmaktadır. Anıların lanetlenmesi kapsamında kişiyi hatırlatacak nesneler kasıtlı bir şekilde yok edilmiş, silinmiş veya değiştirilmiştir. Kimi zaman aynı devlet içerisindeki halef selef hükümdarlar arasında, kimi zaman ise aynı dini veya siyâsî görüşe sahip halef selef devletler arasında bu fenomenin yansımaları görülmektedir. Çalışmamızda anılardan intikam alma fenomenine Anadolu Selçuklu tarihi çerçevesinde bakılmıştır. Selçuklu döneminde intikam almak amacıyla bilinçli olarak insan eliyle tahrif edilen anıtlar veya anıtların kitabeleri üzerinde durulmuştur. Yapı ölçeğinde baktığımızda dönem kaynaklarının ve mimari eserlerin bizlere verdiği ipuçları ile Anadolu Selçuklularında altı bânînin eserlerindeki tahrifat belirtilmeye çalışılmıştır. Genelde Selçuklu dönemindeki tahrifat yapının kitabesinde geçen ismi ile sınırlı kalmıştır. İntikam alma fenomeninin görüldüğü bânîlerden biri Selçuklu sultanı İzzeddin Keykâvus diğeri ise Selçuklu hükümdarı ile kan bağı olan Rükneddin Cihanşah’tır. Diğer dört bânî ise Selçuklu devrinde çeşitli görevlerde bulunmuş emirlerdir.

Publisher

Sanat Tarihi Dergisi

Reference122 articles.

1. Ahmet b. Yahyâ El-Belâzuri (2013). Fütûhu’l Büldân Ülkelerin Fetihleri, (M. Fayda Çev.) İstanbul: Siyer Yayınları.

2. Ahmet Eflaki (1973a). Ariflerin Menkıbeleri, (T. Yazıcı, Çev.) I, İstanbul: Hürriyet Yayınları.

3. Ahmet Eflaki (1973b). Ariflerin Menkıbeleri, (T. Yazıcı, Çev.) II, İstanbul: Hürriyet Yayınları.

4. Ahunbay, Z. (1997). Anıt. Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi, (C. 1, 100-101) İstanbul: YEM Yayın.

5. Almagro, A. (2015). The Great Mosque of Tlemcen and the Dome of its Maqsura, Al-Qantara, 36 (1), 199-257.

同舟云学术

1.学者识别学者识别

2.学术分析学术分析

3.人才评估人才评估

"同舟云学术"是以全球学者为主线,采集、加工和组织学术论文而形成的新型学术文献查询和分析系统,可以对全球学者进行文献检索和人才价值评估。用户可以通过关注某些学科领域的顶尖人物而持续追踪该领域的学科进展和研究前沿。经过近期的数据扩容,当前同舟云学术共收录了国内外主流学术期刊6万余种,收集的期刊论文及会议论文总量共计约1.5亿篇,并以每天添加12000余篇中外论文的速度递增。我们也可以为用户提供个性化、定制化的学者数据。欢迎来电咨询!咨询电话:010-8811{复制后删除}0370

www.globalauthorid.com

TOP

Copyright © 2019-2024 北京同舟云网络信息技术有限公司
京公网安备11010802033243号  京ICP备18003416号-3