Ortaöğretim 11. Sınıf Biyoloji Ders Kitaplarındaki Dolaşım Sistemine Ait Görsellerin Bilimsel İçerik Bağlamında İncelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, 2020-2021 öğretim yılında okutulan, MEB Ortaöğretim 11. Sınıf Biyoloji Ders Kitaplarında yer alan “Dolaşım Sistemi” bölümüne ait görsellerden olan resimlerin bilimsel içerik açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Ders kitaplarının her öğesinde olduğu gibi, görsel öğelerinin de metindeki bilimsel içerikle uyumlu, örtüşür durumda olması, sınıf seviyesine uygunluğu ve yanlış öğrenmelere yol açmaması son derece önemlidir. Verilerin analizinde doküman incelemesi yöntemi kullanılmış ve resimlere ait görsellerin uygunluklarının incelenmesinde ulusal ve uluslararası referans kitaplarından yararlanılmıştır. Bir görselin neden tartışmalı veya hatalı olduğu, bu görsellerdeki ilgili ifadeler, terimler incelenerek doğru şekliyle birlikte sunulmuştur. İnceleme sonucunda görselleri içeren tablolar, tespit edilen görsel hatalar ve hatalarla ilgili açıklamalar, eserlerdeki sayfa numaralarıyla birlikte değerlendirmeleriyle birlikte verilmiştir. Araştırma bulgularına göre MEB Ortaöğretim 11. Sınıf Biyoloji Ders Kitaplarındaki “İnsan Fizyolojisi” ünitesinde yer alan “Dolaşım Sistemi” bölümüne ait görsellerin bilimsel içeriklerinin taşıması gereken niteliklere tam olarak uygun bir şekilde oluşturulamadığı tespit edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, ders kitaplarında yer verilen görsellerdeki eksik, hatalı gösterimlerin öğrencilerde yanlış öğrenme ve kavram yanılgısına neden olacağından, ilgili görsellerin seçiminde gereken özen gösterilmeli; başta öğrenci seviyesine uygunluk ve bilimsellik olmak üzere ders kitaplarında yer alan görsellerin yeniden düzenlenmesi önerilmektedir.