Abstract
Bu çalışma Erzurum, Erzincan ve Bayburt illerinde yüksek öğrenimlerine devam eden üniversite öğrencilerinin ekolojik (karbon) ayak izi farkındalığını ölçmek, ekolojik ayak izi farkındalığı üzerinde etkili olabilecek faktörleri tespit etmek için yapılmıştır. Çalışmaya katılan üniversite öğrencilerinin %3,9 gündelik hayatlarında ekolojik ayak izini çok az düşündüklerini, %41,3’ü orta düzeyde düşündüklerini ve 46,6’sı ise çok fazla düşündüklerini ifade etmiştir. Ekolojik ayak izini düşünme üzerinde etkili olan demografik faktörler önem sırasına göre “öğrencilerin bir işte çalışması”, “yaşları” ve “sınıflarıdır”. Ekolojik ayak izi düşünme sıklığı üzerinde etkili olan kişisel özellikler sırasıyla “tekliği tercih etme”, “mantıklı olma” ve “kalabalığı tercih etmedir”. Ekolojik ayak izi farkındalığı üzerinde etkili olan psikolojik faktörler sırasıyla “üretimde yenilenebilir enerjinin kullanılmasının geleceğimiz için sevindirici olması” ve “doğaya verilen zararı minimuma indirme baskısıdır”. Ekolojik ayak izi farkındalığı üzerinde etkili olan sosyolojik faktörler sırasıyla “biyoçeşitliliği arttırıcı çalışmalara katılma”, “çevre eğitimi dersleri alma”, “ailede çevre bilinci oluşması için çaba gösterme”, “tek kullanımlık ürünlerin kullanımını desteklemedir”. Ekolojik ayak izi farkındalığı üzerinde etkili olan toplumsal duyarlılık faktörleri sırasıyla “ürünleri ekolojik zararına göre alma” ve “dünyadaki gıda krizinden dolayı porsiyonları azaltmadır”. Ekolojik ayak izi farkındalığı üzerinde etkili olan enerji duyarlılığı faktörleri sırasıyla “küçük evleri tercih etme” ve “şehirdeki yenilenebilir enerji üretim kapasitesinin farkında olma” “evdeki enerji kaynaklarının tasarrufu için çalışma”, “geri dönüşümden elde edilen enerjiyi destekleyici çalışmalara katılma” ve “yenilenebilir enerji sistemleriyle ısınmayı tercih etmedir”. Ekolojik ayak izi farkındalığı üzerinde etkili olan gıda duyarlılığı faktörleri sırasıyla “sera ürünlerini tercih etmeme”, “yaşadığı yere yakın yerlerde üretilmiş gıdaları tercih etme”, “tüketimde aşırılığa kaçacak davranışlardan kaçınma”, “beslenmede öncelikli olarak organik tarım ürünlerini tercih etme” ve “gıda atığı üretmemeye çalışmadır”. Ekolojik ayak izi farkındalığı üzerinde etkisi olan biyolojik kapasiteye duyarlılık faktörleri sırasıyla “ortak kullanım alanlarını tercih etme”, “yeşil ekonomiyi destekleyici hareketlere önem verme”, “yanlış sulama yöntemlerinin toprağı bozduğuna inanç” ve “tarım arazilerinin imara açılmasının gıda kıtlığına sebep olacağına inançtır”.
Publisher
The Turkish Science and Technology Publishing
Reference29 articles.
1. Artvinli, E., Aydın, R., & Terzi, I. (2019). Pre-service teacher education at ecological footprint awareness: Level of classroom teacher candidates. Osmangazi Journal of Educational Research, 6(1), 1–24.
2. Baabou, W., Grunewald, N., Ouellet-Plamondon, C., Gressot, M., et al. (2017). The ecological footprint of mediterranean cities: Awareness creation and policy implications. Environmental Science and Policy, 69, 94–104. https ://doi.org/10.1016/j.envsc i.2016.12.013
3. Barrett, J., Birch, R., Cherrett, N., & Simmons, C. (2004). An analysis of the policy and education applications of the ecological footprint. Stockholm Environment Institute.
4. Bayraktar, S. (2019). Pre-service primary teachers’ ecological footprint awareness: Are there differences based on gender, educational level of parents, and longest-lived place of residence. PUPIL: International Journal of Teaching Education and Learning, 3(1), 230–244. https ://doi.org/10.20319 /pijtel.2019.31.23024 4
5. Cevher-Kalburan, N., & Gungor, H. (2019). Ekolojik ayak izi uygulamaları. In D. Pamuk-Kahriman (Ed.), Erken çocukluk döneminde çevre eğitimi ve sürdürülebilirlik (pp. 121–158). Anı Yayıncıllık.