KOCASEYİT POLİMETALİK Cu-As-Ni-Pb DAMAR TİPİ CEVHERLEŞMENİN JEOKİMYASAL VE MİNERALOJİK İNCELENMESİ, HAVRAN (BALIKESİR), KB TÜRKİYE

Abstract

Bu çalışmanın temel amacı, Türkiye'nin kuzeybatısındaki Kocaseyit bölgesindeki (Balkesir-Havran ilçesi) polimetalik Cu-As-Ni-Pb damar tipi mineralizasyonunun kökenini daha iyi anlamaktır. Bu, mineralizasyonun ve ilişkili olduğu hidrotermal alterasyon türlerinin mineralojik, petrolojik ve jeokimyasal özelliklerinin incelenmesiyle gerçekleştirilmiştir. Kocaseyit bölgesi, Üst Paleozoik yaşlı Kalabak Formasyonu, Jura yaşlı Bayırköy ve Bilecik Formasyonları ile Oligosen-Miyosen yaşlı Düztarla granitoyitleri tarafından kesilen Paleosen-Eosen yaşlı Bağburun Formasyonundan oluşmaktadır. Düztarla granitoyitleri ile dokanaktaki Balya Formasyonu'ndaki (arkozik kumtaşları) KD-GB fay zonu boyunca lokalize olan polimetalik Cu-As-Ni-Pb damar tipi cevherleşme göstermektedir. Cevherleşme ile ilişkili olarak az miktarda karbonatlaşma ve kloritleşme ile birlikte yoğun serisitleşme, kaolinleşme ve piritleşme, çalışma alanında gözlenen baskın alterasyon tipleridir. Çalışma alanında üç cevherleşme fazı belirlenmiştir.Magmatik-hidrotermal fazda, pentlandit, pirit ve bazı arsenopirit minerallerinin oluştuğu gözlenmektedir. Hidrotermal fazda, pirit, arsenopirit, kalkopirit ve sfalerit mineralleri oluşmuştur. Süpergen faz döneminde ise kalkopirit ve piritten sonra sırasıyla malakit, kovellit ve götit oluşumları belirlenmiştir. Granitoyid kayaçlar, kalk-alkali metaalumina I-tipi granitlere özgü özellikler sergilemektedir. Granodiyorit örnekleri granodiyorit, monzonit ve kuvars-monzonit, granit örnekleri ise granit olarak sınıflandırılmış, manyetit serileri ile uyumlu ve geç orojenik ortamda oluşmuşlardır. Alterasyona uğramış kayaçların jeokimyasal özellikleri, bunların Mn-karbonat-serisit-klorit alterasyonu ile birlikte serisit-pirit-klorit alterasyonundan güçlü bir şekilde etkilendiklerini ortaya koymuştur. Alterasyon indeksi ve K2O indeksinin Hafif nadir toprak elementleri (HNTE) ve Ağır nadir toprak elementleri (ANTE) ile korelasyonlarına göre ya HNTE'lerin hidrotermal çözeltilerden kayalara taşınabildiğini ya da HNTE'lerinin kayalarda zenginleştiğini göstermektedir. MgO indeksinin HNTE ve ANTE arasındaki ilişkiye göre, serisitleşme (K bakımından zengin) oluşumunun kloritleşme oluşumundan daha yaygın ve yoğun bir şekilde meydana geldiğini göstermektedir.