Abstract
Celem artykułu jest analiza społecznego wymiaru zamkniętej przestrzeni rekreacyjnej. Rozważania dotyczą cohousingu, określanego jako oddolny, pozainstytucjonalny model mieszkalny, w którym zastosowanie ma zrównoważony model sprawczości - wspólnotowości spostrzegania społecznego. W pierwszej części artykułu przedstawiono podstawy teoretyczne pojęcia przestrzeni rekreacyjnej oraz główne założenia idei cohousingu jako przykładu przestrzeni zamkniętej. Główny akcent położony został na część drugą artykułu, gdzie uwaga została skupiona na społecznym wymiarze tej przestrzeni. W literaturze przedmiotu wyniki badań dotyczące wymiaru społecznego cohousingu wskazują na jego pozytywne ukierunkowanie. Autorzy podkreślają interakcyjne, tożsamościowe i egzystencjalne znaczenie wspólnoty. Niewiele publikacji wskazuje na negatywne aspekty powstałych form uspołecznienia. Autorka widząc podobieństwo cohousingów z osiedlami grodzonymi zwraca uwagę na pojęcie ciemnej strony kapitału społecznego, który ze względu na szczególne cechy omawianych form uspołecznienia jest w tym przypadku szczególnie widoczny. Wskazano na zauważalny paradoks czasów współczesnych – społeczny paradoks wspólnoty i przedstawiono uproszczony model społecznego wymiaru zamkniętej przestrzeni rekreacyjnej cohousingu oraz zasygnalizowano konieczność gradacji zamkniętości omawianej przestrzeni. Zastosowano metodę analizy danych zastanych, która obejmowała publikacje, raporty i badania na temat poruszanego problemu. Istotnym źródłem były również strony internetowe poszczególnych wspólnot cohousingowych. Niniejszy artykuł akcentuje jedynie problem społecznego wymiaru rekreacyjnej przestrzeni zamkniętej. W opinii autorki, może on być pewnego rodzaju wprowadzeniem do debaty i pogłębionych badań nad aktywnością społeczną użytkowników tej przestrzeni. W przyszłych badaniach ciekawe wydaje się być określenie stopnia zamkniętości omawianej przestrzeni, który będzie gwarantował osiąganie społecznych korzyści w skali mikro i minimalizację negatywnych aspektów w skali makro (powstanie homogenicznych społeczności i naturalna segregacja społeczna). Praca ma charakter teoretyczny i stanowi kolejną część rozważań autorki dotyczących koncepcji trzecich miejsc w dobie globalizacji.
Reference70 articles.
1. Bierwiaczonek, K. (2016). Społeczne znaczenie miejskich przestrzeni publicznych. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
2. Blakely, E.J. i Snyder, M.G. (1997). Fortress America. Gated Communities in the United States. Brookings Institutions Press. https://doi.org/10.1002/j.2325-8012.1998.tb00142.x
3. Blandy, S., Lister, D., Atkinso, R. i Flint, J. (2003). Gated communities: A systematic review of the research evidence. CNR Paper. ESRC Center for Neighborhood Research.
4. Bollens, J. i Schmandt, H. (1982). The Metropolis: Its People, Politics and Economic Life. Harper & Row.
5. Boorstin, D.J. (1962). The Image: A Guide to Pseudo-Events in America. Harper & Row.