Perau Bangkong sebagai Alat Perang Iban: Satu Analisis Material Budaya

Abstract

Masyarakat Iban di Sarawak secara fitrahnya merupakan masyarakat agrarian dan tidak mengamalkan budaya maritim dalam corak kehidupan mereka. namun begitu, pengaruh amalan ngayau yang dilakukan secara turun-temurun telah menjadikan mereka menguasai lautan menggunakan perau bangkong dalam melakukan ekspedisi perang. Perau bangkong ialah simbol keberanian dan identiti budaya dalam masyarakat iban. Peperangan yang berlaku dalam kalangan etnik iban, atau dengan kumpulan etnik yang lain seperti etnik Melayu, Bidayuh, Urang Ulu dan tentera Brooke sehinggalah ke penempatan masyarakat Dayak dan Banjar di Kalimantan telah menjadikan perau bangkong menjadi terkenal dan ditakuti di Pulau Borneo pada ketika itu. Objektif kajian adalah untuk memberi kefahaman dan pengetahuan tentang kebudayaan perau bangkong. Penyelidikan ini adalah berbentuk etnografi yang menggunakan kaedah kualitatif dalam pengumpulan datanya. Dapatan kajian mendapati bahawa perau bangkong mempunyai sejarah yang signifikan dalam legasi sejarah masyarakat iban di sarawak. Walaupun, kini masyarakat iban tidak mengamalkan adat ngayau namun cerita dan inspirasi dalam perjuangan perau bangkong mempunyai semangat dalam pembentukan jati diri masyarakat tersebut dalam kebudayaan dan kesenian nenek moyang mereka. Signifikan penyelidikan ini dapat mengarkibkan dan membentuk kefahaman melalui objek budaya perau bangkong serta meraikan kepelbagaian dalam kebersamaan budaya rakyat Malaysia.