Sosyolojik Bir Disiplin Olarak Klinik Sosyoloji

Abstract

Klinik sosyoloji 1900’lerin başından itibaren Amerika’da gelişme gösteren, uygulama ve teoriyi bütünleştiren sosyoloji disiplinlerinden biridir. Bireyi içinde yaşadığı sosyal sistem ve kültür çevresi içinde inceleyen klinik sosyoloji, görüşme, anket, vaka incelemesi, biyografı, odak grup görüşmeleri gibi çeşitli nitel ve nicel yöntemleri birlikte kullanır. Birey, küçük gruplar, iş ve meslek örgütleri, kültürel sistem gibi alanlarda mikro, mezzo ve makro düzeyde çalışan, çeşitli sosyolojik yaklaşımlardan eklektik olarak yararlanan klinik sosyoloji, sorun çözme ve rehabilitasyona odaklanmıştır. 1980 sonrasında Amerika dışında da klinik sosyolojiye olan ilgi artmıştır. Özellikle pandemi süreci sağlık, rehabilitasyon ve klinik süreçlerin sosyal bilimlerle birlikte yürütülmesi gerekliliğini ortaya koymuştur. Türkiye’de klinik sosyoloji henüz emekleme aşamasındadır. Multidisipliner, hümanist ve değer odaklı bir yaklaşıma sahip klinik sosyoloji, klinik psikoloji, psikiyatri, sosyal hizmet gibi alanlarla yakın etkileşim içerisindedir. Aile terapileri, madde bağımlılığı, ergen sorunları, obezite, çocuk işçiliği, yoksulluk, sağlık uygulamaları gibi çeşitli konulara odaklanan klinik sosyoloji, sosyologlar için de yeni bir istihdam olanağı da yaratmaktadır. Bu çalışmada klinik sosyolojinin tanımı, amacı, gelişim süreci, kullanım alanları ve ilkeleri hakkında bilgi verilmesi amaçlanmıştır.