Hangi Erken Çocukluk Özel Eğitim Programı?

Abstract

Erken çocukluk döneminde özel eğitim, gelişimsel olarak risk altında olan veya yetersizliğe sahip 0-8 yaş çocukların gelişimlerini desteklemeyi, akranlarıyla aralarındaki gelişimsel farklılıkları en aza indirmeyi ve bu dönemde ailelerin ihtiyaçlarına cevap vermeyi hedefleyen eğitim hizmetleridir. Bu araştırmanın amacı 0-36 ay arası tanılanan özel eğitim ihtiyacı olan çocuklara hizmet sunan eğitmenlerin erken müdahale (EM)/erken çocukluk özel eğitimi (EÇÖE) programlarına ilişkin görüşlerinin neler olduğunu incelemektir. Bu amaçla araştırma nitel araştırma yöntemlerinden fenomenoloji deseni ile tasarlanmıştır. Buna göre araştırmaya özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde görevli 18 eğitmen katılmıştır. Araştırma verileri yarı yapılandırılmış görüşme soruları sorularak yüz yüze ve telefon görüşmeleri ile toplanmıştır. Toplanan veriler tümevarım analiz yaklaşımına dayalı analiz edilmiştir. Bu araştırmada 0-36 ay arasında özel eğitim ihtiyacı olan çocuklar ile çalışan eğitmenlerin çoğunun herhangi bir EM/EÇÖE programından faydalanmadıkları belirlenmiştir. Benzer olarak çoğu katılımcının programlar hakkında bilgilerinin olmamasına bağlı olarak faydalanmayı planladıkları EM/EÇÖE programlarının olmadığı sonucu ortaya çıkmıştır. Diğer çarpıcı sonuç ise katılımcıların Milli Eğitim Bakanlığı 0-36 Ay EÇÖE Programı hakkında farkındalıklarının olmadığı anlaşılmıştır. EM/EÇÖE programlarından beklentilerin ise iletişim becerilerini başta olmak üzere tüm gelişim alanlarını desteklemeye yönelik, aile katılımını esas alan, değerlendirme ve etkinlik temelli olması şeklinde olduğu belirlenmiştir.