Türkiye'de Ar-Ge Finansmanı: KOSGEB Destek Programının Değerlendirilmesi

Abstract

Ekonomi yönetimleri tarafından, toplumun refah seviyesini yükseltmek, ülke ekonomisinin rekabet gücünü artırarak dünya ülkeleri ile yarışır seviyeye ulaşmasını sağlamak için toplam gayri safi millî hasılanın belli oranını Ar-Ge çalışmalarına ayırmaya yönelik düzenlemeler yapılmıştır. Bu kapsamda her yıl düzenli olarak bütçe ayrılmaktadır. Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB), Küçük ve Orta Boy İşletmelerin (KOBİ) rekabet gücünü artırmak amacıyla farklı konularda destek programları kurgulamış ve sunmuştur. Bunlardan birincisi Ar-Ge, Ür-Ge ve İnovasyon Destek Programıdır. Ar-Ge çalışmaları yapan kurumların ve Ar-Ge finansman desteği veren kuruluşların amaç ve hedeflerini daha iyi gerçekleştirmek, topluma ve genel ekonomiye karşı görevlerini daha iyi yapmaları ve firmaların uyguladıkları Ar-Ge ve Ür-Ge projesinden daha fazla faydayı elde etmelerinde, ayrılan bütçe kaynaklarını etkin kullanmada prosedürlerin ve mevzuat kriterlerinin önemli bir yeri bulunmaktadır. Bu çalışma; KOSGEB Ar-Ge, Ür-Ge ve İnovasyon destek programdan sağlanan en fazla faydanın olduğu yılı tespit etmek amacıyla yapılmıştır. O yılda kullanılan program mevzuat maddelerinin temel alınması açısından yararlı olacaktır. Destek Programı kapsamında, farklı unsurlarda yararlanan desteklenen işletme sayısı ve KOBİ’lere sağlanan Ar-Ge destek unsurlarının toplam tutarları kriter olarak belirlenmiştir. Additive Ratio Assesment (ARAS) yöntemi ile hesaplamalar yapılmıştır. Daha sonra yılların sıralaması yapılmıştır. En fazla faydanın sağlandığı yıldan başlayarak, sırasıyla 2022>2017>2018>2021>2020>2019 olarak belirlenmiştir. En yüksek faydanın olduğu yıl 2022 yılı olduğu anlaşılmıştır.