Truman Doktrininden SaGeB’e Türk Dış Politikası Ekseninde Modern Türk Savunma Sanayiinin Kuruluşu

Abstract

Türkiye Cumhuriyeti, Kurtuluş Savaşı’ndan itibaren kendisine hedef olarak koyduğu ulusal savunma sanayii kurma idealinden, 1919-1947 yılları arasında yapılan yatırımların farklı nedenlerle büyük ölçüde başarısız olması nedeniyle vazgeçmiştir. SSCB tehdidinin ortaya çıkışı ise Türkiye’yi savaş sonrasında önce ABD ile müttefik olmaya itmiş, 1952 yılında Türkiye NATO’nun koruma şemsiyesi altına girmiştir. Bu dönemde özellikle ABD’den yapılan şarta bağlı silah yardımları Türkiye’nin bir güvenlik yanılsaması yaşamasına neden olmuştur. 1964 yılında Kıbrıs’a müdahale kararı sonrası ABD Başkanı Johnson tarafından gönderilen mektupla birlikte Türkiye, içinde bulunduğu yanılsamanın farkına varmıştır. Kıbrıs’a müdahale için ABD menşeli silahların kullanımının ABD tarafından hoş görülmeyeceğinin Türkiye’ye bildirilmesi Kıbrıs müdahalesini on yıl geciktirmiştir. Türkiye bu dönemde ulusal çıkarları gerçekleştirmek için dış kaynaktan elde edilen silahlara güvenilemeyeceğini anlamış ve kuruluş hedeflerini tekrar benimseyerek günümüze değin gelişimini devam ettiren ulusal savunma sanayii kurma stratejisine geri dönmüştür.