An Investigation on Constitutive Philosophical Foundations of Humanitarian Intervention: Natural Law, Kant, and Deontological Ethics

Abstract

İnsancıl müdahale, yaygın ve şiddetli insan hakları ihlallerini önlemek veya sonlandırmak iddiasıyla gerçekleştirilen bir askerî müdahale biçimi olarak evrensel insan hakları doktrinine yaslanmaktadır. Evrensel insan hakları doktrininin felsefi temelleri önemli ölçüde doğal hukuk ve doğal haklar ile Immanuel Kant’ın ‘koşulsuz buyruk’ üzerine kurulan ödev ahlakı üzerinde şekillenmektedir. İnsanların yalnızca insan olmak sıfatıyla bir takım doğal haklara sahip oldukları varsayımıyla doğal hukuk görüşü ve Kant’ın kendinde amaç olarak insanlık formülü üzerine bina edilen ödev ahlakı bu bağlamda evrensel insan hakları doktrininin temellerini oluşturmaktadır. İnsan hakları ihlallerine yönelik bir müdahale biçimi olarak insancıl müdahale de aynı felsefi temeller üzerinde, insanın korunması gereken bir değer olduğunun kabulü ve Kant’ın tam olmayan ya da etik ödevleri bağlamında yardıma muhtaç ötekilere yardım edilmesi gerekliliği çerçevesinde iddia edilmektedir. Bu çalışmada insan hakları ve dolayısıyla insancıl müdahale lehinde üretilen argümanların ağırlıklı olarak doğal hukuk ve deontolojiye kök saldığı ortaya konulmakta ve bu bağlamda insancıl müdahalenin felsefi temelleri açıklığa kavuşturulmaya çalışılmaktadır.