ANALYSING THE CONCEPT OF VICTIMS IN THE DEVELOPMENT OF INTERNATIONAL HUMANITARIAN LAW

Abstract

Bu çalışmanın amacı; Uluslararası İnsancıl Hukuk’un gelişiminde mağdur kavramının yerini, kavramın uluslararası alana taşınmasını, temel düzenlemelerdeki tanımlamaları ve algılanış biçimlerini; tazminat sorunu, soruşturma ve dava süreçlerinde mağdurlara yönelik yaklaşımlar, uluslararası suçlarda mağdurun konumu ve mağdur kavramının kapsamı çerçevesinde çözümlemektir. İkinci Dünya Savaşı sonrası ağır insan hakları ihlallerinin, uluslararası suçlar ve mağdurların odakta tutulmasına yol açtığı göz önüne alınarak, Cenevre Hukuku ve Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin mağdur odaklı yaklaşımlara katkıları ele alınmış, suçların cezasız kalmaması amacı dışında mağdurun bakış açısıyla oluşturulacak bir sisteme ilişkin tartışmalar, olumlu ve olumsuz eleştiriler ve örnek olaylarla birlikte ilgili literatür taramasıyla sunulmuştur. Mağdur kimdir? sorusuna aranan yanıtların uluslararası alanın karmaşık yapısına ve bu nedenle karşılaşılan zorluklara karşın mağdur odağında bir değerlendirmeyle daha etkin ele alındığı görülmüştür. Mevcut durumda çeşitlenen çatışmalar, aktörler ve sorunlar karşısında söz konusu yaklaşımların sürdürülmesinin önemi görülmekte, Uluslararası İnsancıl Hukuk’un inşasında mağdur kavramının ele alınış biçimlerinin mağdur odaklı yaklaşımlara köklü bir temel teşkil ettiği ve yeni tartışmalarda yol gösterici bir nitelikte olduğu değerlendirilmektedir.