Transformation From a Moderate Religious Movement To a Terrorist Organization By Example Of Feto And Aum Shinrikyo: A Systematic Evaluation

Abstract

Başlangıçta “ılımlı İslam” temsilcisi olarak lanse edilen bir hareketin çıktığı yoldan saparak uluslararası radikal bir terör örgütü olan Fetullahçı Terör Örgütüne (FETÖ) dönüşmesi, farklı coğrafyalarda ve başka dinlerde de bu tarz dönüşüm geçiren dini yapıların olup olmadığı sorusunu akla getirmektedir. Bu açıdan bakıldığında FETÖ gibi ılımlı dini hareket söylemiyle Budist inancının çağdaş hareketlerinden biri olarak kurulan ve Japon Devleti’nin korumasında olan Aum Shinrikyo’nun radikal terör örgütüne dönüşüm süreci FETÖ ile örtüşmektedir. Çoklu açık kaynaklardan elde ettiğimiz verilerle dördü kuruluş tarihçesi, kırkı da örgütsel yapısı ile ilgili olmak üzere toplamda kırk dört başlık altında FETÖ’nün temel tanımlayıcı özellikleri belirlendi. Belirlenen bu özellikler çerçevesinde uluslararası iki terör örgütü olan FETÖ ile Aum Shinrikyo’nun benzerlik gösteren yönlerinin tablo halinde sistematik olarak analiz edilmesi ve tartışılması amaçlandı. Kapsamlı ve sistematik bir analizle tablo şeklinde kolay anlaşılabilir halde sunuşumuz çalışmamızın güçlü yönü olması yanı sıra iki örgütü karşılaştıran ilk kapsamlı analiz olması yönüyle de önem arz etmektedir. Açık kaynaklardan veri madenciliği yapılarak elde edilen bulgular, farklı terörist örgütler tarafından kullanılabilmesi nedeniyle hangi din veya inanç olursa olsun dini kült yapıların benzer özellikler gösterebildiklerini, zamanla şiddet ve terör örgütüne dönüşen farklı coğrafyalar ve dinlerdeki kült örgütlerin motivasyon kaynaklarının benzerliklerinin dikkat çekici olduğunu ortaya koymuştur. Belirlenen kırk alt başlığın otuz üçünde FETÖ, Aum Shinrikyo ile benzerlik göstermiştir. Farklı coğrafyalarda ve farklı dinlerde birbirine yakın tarihlerde kurulan iki terör örgütünün böylesine birbirine benzemesi dikkat çekici olduğu gibi aynı zamanda belirli bir merkez tarafından da yönlendirildikleri yönünde fikir oluşturabilmektedir.