Gençler Arasında Popüler Olan Dizilerin Değerler Açısından Analizi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, gençler arasında popüler olan TV dizilerinin ve bu dizilerde yer alan olumlu/olumsuz değerlerin tespit edilmesidir. Betimsel tarama modelinin benimsendiği araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden söylem ve içerik analizinden faydalanılmıştır. Araştırmanın örneklemine dahil edilecek dizilerin belirlenmesinde 217 ortaokul ve lise öğrencisinin dizi tercihleri dikkate alınmıştır. Gençler arasında en çok izlenen diziler belirlenmiş ve bu diziler türlerine göre sınıflanmıştır. Daha sonra dizi türlerine uygun en yüksek oy alan dört dizi belirlenmiştir. Dizilerden hangi bölümlerin izleneceği ile ilgili olarak da öncelikle o güne kadar dizilerin kaçıncı bölümlerinin yayınlandığı tespit edilmiş ve kura yöntemi ile incelenecek bölüm tespit edilmiştir. Verilerin elde edilmesinde Ferdinand de Saussure’nin gösterge, gösteren, gösterilenden anlama ulaşmayı hedefleyen yaklaşımı dikkate alınmıştır. Kesitlerin söylem çözümlemesinde ise Shalom H. Schwartz’ın değer sınıflaması modelinden yararlanılmıştır. Araştırmada Diriliş Ertuğrul dizisi hariç diğer dizilerin (Sen Anlat Karadeniz, Bizim Hikaye ve Çukur) ilgili bölümleri bağlamında olumsuz görsel gösterge karnesine sahip olduğu; yine aynı şekilde söylem analizlerinde Diriliş Ertuğrul dizisi hariç diğer dizilerde olumsuz söylemlere daha çok yer verildiği tespit edilmiştir. Buradan hareketle araştırmada, örneklem dahilindeki dizilerin çoğunluğunun değerler üzerinde olumsuz etkileri olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma gençler arasında en popüler Türk dizilerinin değerler üzerine olumsuz etkilerini bulgulamakla birlikte gençlerin yoğun bir şekilde olumsuz değer örneklerine maruz kaldığını; bilinçli ailelere ve yetişkinlere duyulan ihtiyacı ortaya çıkarmıştır.