Şiddet İkliminde Kılıç ile Kalemin Keskinliği: Cluny Manastır Başrahibi Muhterem Peter Örneği

Abstract

Cluny Manastırı’nın temelleri, 910 yılında Akitanya Dükü ve Macôn Kontu I. William’ın mülk bağışıyla Aziz Berno idaresinde Aziz Benedikt Kuralı prensibiyle atılmıştı. Manastır, papalık güvencesi ve aristokrat ailelerin desteğiyle sayıları artarak geniş coğrafyaya yayılma fırsatı bulmuştu. Manastır, başarılı başrahipleri sayesinde Orta Çağ Avrupa dünyasında büyük bir yankı uyandırdı. Cluny Manastırı’nın yetiştirdiği din adamları dönemin siyasi ve kültürel yapısı içerisinde aktif karakterlerdi. Bu din adamları arasında olan Muhterem Peter, 1090/92 yılında Montboissierli bir ailenin yedinci çocuğu olarak dünyaya geldi. Cluny eğitiminden geçen Muhterem Peter 1122 yılında Cluny Manastırı’na başrahip seçilerek manastır yönetimini üstlendi. Muhterem Peter keskin zekâsı ve entelektüel kişiliğiyle manastırı yönetmekle kalmadı, aynı zamanda yaptığı kültürel çalışmalarla da kendinden söz ettirmeyi başardı. Bu çalışmada Muhterem Peter’ın karşılaştığı olaylara karşı tutumu ile Müslüman, Yahudi ve sapkınlara karşı çalışmalarına değinilmiştir. İslam ilerleyişine müdahaleyi gerekli gören Başrahip, Katolik dünyanın çeperinde kalan Yahudi ve sapkınlara karşı da acil tedbirlerin alınması taraftarıydı. Çağdaşı Clairvauxlu Bernard’ın gölgesinden çıkarılan Clunyli Peter’ın kendine özgü profilinin çizilmesi hedeflenmiştir. Genelde Cluny Manastırı özelde ise Başrahip Peter’ın idareciliği ve entelektüel karakteri değerlendirilmiştir. Çalışmada Başrahip Peter için kullanılan Latince Venerabilis unvanının karşılığı olarak Muhterem anlamının kullanımı tercih edilmiştir. Latince kaynakların yanı sıra çalışmada çeşitli modern dildeki araştırma eserlerden istifade edilerek Muhterem Peter’ın manastır literatürüne katkı sağlayan teolojik tartışmalarının yanı sıra tarih bağlamında da iz bırakan yönüne odaklanılmıştır.