Lise Öğrencilerinin Dijital Bağımlılık ve İyi Oluş Düzeylerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi

Abstract

Bu araştırmada, farklı lise türlerine devam eden öğrencilerin dijital bağımlılık ve iyi oluş düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi amaçlanmıştır. Genel tarama modellerinden ilişkisel tarama modeline dayalı olarak yürütülen bu araştırmada, 2018-2019 eğitim öğretim yılında öğrenimlerine devam eden 217 (%50,8) ‘si kız ve 210 (%49,2)’i erkek, toplamda 427 lise öğrencisi katılımcı olarak yer almıştır. Veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu, Dijital Bağımlılık Ölçeği ve Ergenler İçin Beş Boyutlu İyi Oluş Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde frekans dağılımı, aritmetik ortalama, bağımsız örneklemler için t testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre akademik başarı düzeyi yüksek öğrencilerin iyi oluş ve dijital bağımlılık puan ortalamalarının anlamlı düzeyde farklılaştığı görülmüştür. Dijital araçların/alanların günlük kullanım süresinin 2 saate kadar olmasının iyi oluşu olumlu etkilediği bu sürenin aşılması durumunda da durumun tersine döndüğü ve dijital bağımlılık riskinin artarak iyi oluşun azaldığı bulunmuştur. Diğer bulgulara göre erkek öğrencilerin dijital bağımlılık ölçeğinin oyun ve soysal medya boyutlarındaki puan ortalamalarının kız öğrencilere göre anlamlı düzeyde farklılaştığı bununla birlikte kız öğrencilerin iyi oluş ölçeği ilişkililik boyutu puan ortalamalarının erkek öğrencilere göre anlamlı düzeyde farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır. Sonuç olarak bu çalışmada dijital araç ve alanların kullanımının öğrenciler üzerinde meydana getireceği olası olumsuz etkilerin keşfedilmesi amaçlanmış ve bu doğrultuda öneriler sunulmuştur. Bu sonuçlar dijital bağımlılığın önlenmesine yönelik politikaların geliştirilmesi ve doğru kullanımın teşvik edilmesi açısından önemlidir.