COVID-19 Pandemisi Sürecinde Üniversite Öğrencilerinde Yalnızlık, Kaygı ve Ruh Sağlığı: Öz kontrolün aracılık rolü

Abstract

Bireylerin ruh sağlığının COVID-19 salgınının getirdiği yaşam koşullarından nasıl etkilendiği sıklıkla araştırılan önemli konulardan birisi haline gelmiştir. Bu dönemde eğitim en çok etkilenen alanlardan birisi olmuş ve eğitim faaliyetleri uzaktan eğitim araçları kullanılarak yürütülmeye başlanmıştır. Uzaktan eğitim getirdiği öğrenme ortamlarında ise öğretmen kontrolünün azalması nedeniyle öğrencilerin kendi davranışlarını yönetme becerileri ve kendi davranışlarının sorumlulukları almaları ruh sağlıklarını korumaları açısından ön plana çıkmıştır. Bu araştırmada, yalnızlık, kaygı ve mental iyi oluş arasındaki ilişkide öz-kontrolün aracı rolünün incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmaya 304’ü (%71.5) kadın, 121’i (%28.5) erkek olmak üzere toplamda 425 üniversite öğrencisi katılmıştır. Katılımcıların yaş ortalamaları 21.39 ve yaşlarının standart sapması 2.61 olup katılımcıların yaşları 18 ile 39 arasında değişmektedir. Araştırma verileri Warwick-Edinburgh Mental İyi Oluş Ölçeği, Kısa Öz Kontrol Ölçeği, Genelleştirilmiş Anksiyete Bozukluğu-7 Ölçeği ve UCLA Yalnızlık Ölçeği'nin Türkçe versiyonu kullanılarak toplanmıştır. Araştırmada değişkenlere ilişkin genel değerlendirmenin yapılması ve değişkenler arası ilişkilerin incelenmesi için betimsel istatistikler, güvenirlik katsayıları ve korelasyon katsayıları hesaplanmıştır. Öz-kontrolün yalnızlık ve kaygı ile mental iyi oluş arasındaki aracılık rolünü incelemek için ise iki aşamalı yapısal eşitlik modellemesi kullanılmıştır. Korelasyon analizi sonuçları araştırmadaki tüm değişkenlerin birbiri ile anlamlı düzeyde ilişkili olduğunu göstermiştir. İki aşamalı yapısal eşitlik modellemesi analizlerinin ilk aşamasında test edilen ölçme modelinin veri tarafından doğrulandığı bulunmuştur. İkinci aşamada yapılan yapısal model analizi sonucunda, yalnızlık ve kaygının öz-kontrol ve mental iyi oluşu negatif yönde yordadığı bulunmuştur. Ayrıca öz-kontrolün, yalnızlık, kaygı ve mental iyi oluş arasındaki ilişkiye aracılık ettiği bulunmuştur. Bu bulgular çerçevesinde, yalnızlık ve kaygının, öz kontrolü azaltma yoluyla mental iyi oluş düzeyinin düşmesine yol açtığı söylenebilir.