Gülümuşağı (Malatya) çevresinde yüzeyleyen Eosen (?) yaşlı bazik magmatik kayaçların petrografik ve jeokimyasal özellikleri

Abstract

Güneydoğu Anadolu Orojenik Kuşağı’nda (GAOK) Malatya ili Gülümuşağı çevresinde yüzeyleyen Eosen (?) yaşlı magmatik kayaçlar gabro ve diyorit bileşiminde olup petrografik olarak plajiyoklaz, piroksen ve amfibol minerallerinden oluşmaktadır. İnceleme konusu gabro ve diyoritler düşük-orta K karakterine sahip olup ilksel mantoya göre normalize edilmiş iz element diyagramında Rb, P, Nb ve Ti elementlerinde negatif gidişler, Sr ve Ba değerlerinde pozitif yönsemelere sahiptir. Kondrite göre normalize edilmiş iz element değişim diyagramında yataya yakın bir gidiş göstermektedir. İnceleme konusu gabro ve diyoritler hafif nadir toprak elementleri (HNTE) ve ağır nadir toprak elementleri (ANTE) arasında LaN/LuN oranları 1.31 ile 1.53 arasında değişmekte (AS17=0.53, AS20=5.35) olup zayıf-orta seviyelerde fraksiyonlaşma göstermektedir. Gabro ve diyorit türü kayaçlar pozitif Eu anomalileri göstermekte olup, EuN/Eu* değerleri (1.01-1.46) aralığında değişmektedir. Gabro ve diyoritler kısmen düşük La/Yb (0.63-6.31) ve Nb/La (0.42-0.75) oranlarına sahip olup litosferik manto/litosferik-astenosferik manto kökenine işaret etmektedir. Düşük Zr/Hf (12.6-39.3) ve Nb/Yb (0.31-3.26) oranları bu kayaçların tüketilmiş bir manto kaynağından oluştuğunu göstermektedir. Gabro ve diyoritleri oluşturan ana magmanın gelişiminde fraksiyonel kristallenmenin rolü asimilasyona göre daha fazladır. Tüm veriler ışığında, Eosen (?) yaşlı gabro ve diyoritlerin ana magmasının sığ derinlikleri temsil eden spinel içeren bir kaynaktan türediği düşünülmektedir.