Rusya’nın Ukrayna Politikası Bağlamında Vekâlet ve Modern Savaş Tanımlamaları

Abstract

Rusya-Ukrayna savaşı, 1945 yılından 2022 yılına kadar Avrupa’da görülmeyen bir fetih savaşını yeniden başlatmıştır. Bu savaş, bir yandan taraflar arasında yoğun bir konvansiyonel mücadeleye sahne olmuş, diğer yandansa devasa kaynaklara sahip Rusya karşısında Ukrayna, Batı’nın yaptığı yardımlar ile savaşı sürdürebilmiştir. Batı ise bu yardımları, bir ittifak şemsiyesi altında yapmamıştır. Dolayısıyla Rusya-Ukrayna savaşında iki husus göze çarpmaktadır: İlki, 21.yüzyılın ileri teknoloji ortamında savaş alanlarında hâlen varlığını devam ettiren siperler, toplar ve mayınlar gibi savaş araçlarıdır. İkincisi ise Batı’nın Ukrayna’ya yaptığı yardımlar ve Ukrayna’nın bu yardımlarla savaşı sürdürebilmesidir. Bu iki husus bu çalışmanın odak noktasını oluşturmaktadır. Bu iki husustan hareketle Rusya-Ukrayna savaşının, günümüz “modern savaş”ını ve “üçüncü tarafların dolaylı yoldan katıldığı savaşları açıklamak için geliştirilen vekâlet savaşı teorisini” anlamak açısından bir laboratuvar olduğu varsayılmıştır. Çalışmanın amacı, bu laboratuvarı, modern savaş ve vekâlet savaşı teorisi perspektifinde incelemek ve geleceğin güvenlik ortamını şekillendirmek açısından ihtiyaç duyulan bilgilere ulaşabilmek için bu savaştan dersler çıkarmaktır. Savaşın 2022-2023 yıllarıyla sınırlı olan bu çalışma, bahsi geçen yıllarda basına yansıyan haberler, internette yayınlanan makaleler ve yorumların betimsel analiziyle oluşturulmuştur. Çalışma sonucunda; modern savaşlarda eski ve yeni savaş araçlarının bir arada bulunduğu, savaşa devam edebilmek için bir ülkenin dijital egemenliğini korumasının gerekliliği, gelişmiş keşif ve gözetleme kabiliyetlerinin savaş alanını daha parçalı hale getirdiği, yapay zekâ ve sosyal medyanın bir savaş silahı olarak kullanılabileceği anlaşılmıştır. Buna ek olarak vekâlet savaşı kapsamında yapılan yardımların Ukrayna’nın savaşı kazanmasını değil sadece savaşa devam edebilmesini sağladığı ve başkalarının silahıyla savaşmanın bir ülke açısından onur kırıcı olabileceği değerlendirilmiştir.