Philomena, czyli Słowik – droga duszy do Boga: Eksplikacja hymnu Jana Peckhama

Abstract

Celem artykułu jest eksplikacja hymnu Philomena Jana Peckhama, franciszkanina, ucznia św. Bonawentury. W interpretacji hymnu wrócono uwagę na zagadnienie prywatnej medytacji afektywnej, ważne dla nurtu pobożności franciszkańskiej ćwiczenie duchowe, popularne w okresie od końca XI wieku do schyłku średniowiecza. Kluczem do zrozumienia utworu są rozważania św. Bonawentury zawarte w traktatach mistycznych W strukturze poematu rozbudowana narracja służy pokazaniu mistycznej drogi, jaką poprzez oczyszczenie, oświecenie przebywa dusza aż do radości zjednoczenia z Bogiem. W utworze wyodrębnione zostały następujące części wyznaczane Liturgią Godzin: Wstęp – Prooemium, Śpiew o świcie – Cantus in Diluculo, Śpiew na prymę – Cantus ad Primam, Śpiew na tercję – Cantus ad Tertiam, Śpiew w południe – Cantus ad Meridiem, Śpiew na nonę – Cantus ad Nonam. Podjęto także refleksję na temat obecności w polskiej literaturze hymnu Peckhama, przetłumaczonego w dobie romantyzmu przez Lucjana Siemieńskiego.