Modernist Hareketler ve Türk Aydınları: Nüdizm Örneği (1931)

Abstract

19.yüzyılda Rönesans, Reform, Aydınlanma ve Sanayileşme gibi gelişmelerin neticesinde ortaya çıkan Modernizm; geleneğin reddi, şehirleşme, tüketim ekonomisi gibi yeni olgularla insanların hayatında köklü değişimlere neden olur. Ancak bu değişimlerin beraberinde getirdiği sorunlar, insanların yeni yaşamlarını anlamlandırmak için farklı akımlar başlatmaları sonucunu doğurur. Fovizm, Kübizm, Fütürizm, Konstrüktivizm, Nüdizm, Bauhaus, Ekspresyonizm, Dada, Sürrealizm gibi akımlar, endüstrileşmenin değiştirdiği dünyayı anlamlandırma çabaları olarak değerlendirilebilir. Bu çalışmada, bahsi geçen akımlardan Nüdizm üzerine odaklanılmış ve Nüdizm bağlamında Türk aydınlarının 20.yüzyılın başındaki değişen modernizme yönelik aldığı tutum değerlendirilmiştir. Çalışmanın araştırma sorusu şöyledir: “20.yüzyılın başında Avrupa’da ortaya çıkan Nüdizm hareketi karşısında Türk aydınları ne düşünmüşlerdir?”. Bu amaçla, Cumhuriyet gazetesinde 1931 yılında dönemin otuz Türk aydınıyla yapılan bir anket, söylem analizi yöntemiyle incelenmiştir. İnceleme sonucunda, dönemin aydınlarının Nüdizmi şekilsel olarak değerlendirdikleri, ardındaki felsefeyi bilmedikleri, modernizmin sıkıntılarına yüzeysel yaklaştıkları anlaşılmıştır.