Geri Dönüş Motivasyonu Olarak ‘Önyargı ve Ayrımcılık’: Almanya’dan Dönen ‘Nitelikli’ Türkler

Abstract

Çalışmanın temel amacı Almanya’da yaşamış nitelikli Türklerin Türkiye’ye dönüş motivasyonlarını anlamaya çalışmaktır. Nitel bir çalışma olarak tasarlanan ve yorumsamacı yaklaşımın benimsendiği bu çalışmanın araştırma deseni fenomenolojidir. Amaçlı örneklem yöntemine uygun lisans/yüksek lisans/doktora eğitimlerinden biri veya birkaçını Almanya’da tamamlamış, Almanya'da en az beş sene yaşamış veya profesyonel iş yaşamına dahil olmuş ve en az iki sene önce Türkiye'ye dönmüş 47 kişiyle görüşülmüştür. Araştırmanın veri toplama tekniği yarı yapılandırılmış görüşmedir. Bu görüşmelerden elde edilen veriler nitel veri analiz programı olan MAXQDA ile analiz edilmiştir. Geri dönüş kararını etkileyen başlıca nedenin Almanya’da karşılaşılan önyargı ve ayrımcılık olduğu görülmüştür. Araştırmanın temel bulguları işe alım ve işte yükseltmelerde etnik ve dini kökenleri nedeniyle, eğitimde öğretmenin tutumu sonucunda ve sosyal hayatın hemen her alanında etnik ve dini kökene atfedilen olumsuz kalıpyargıları içerecek biçimde ayrımcılık deneyimleridir.