Affiliation:
1. HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ
Abstract
Yoksulluk çağımızın önemli bir sosyal sorunudur. Çok boyutlu yapısı nedeniyle farklı açıklamalara ve anlamlandırmalara tabidir, buna bağlı olarak yoksulluğun anlamı ve tanımı değişebilmektedir. Sosyal çalışmacılar yoksullarla çalışarak bu sorunla mücadele etmektedir. Ancak yoksulluğun nedenleri hakkında yapılan araştırmaların eksikliği ve sosyal hizmet öğrencilerinin yoksullukla ilgili tutumlarının belirlenmemesi, gelecekteki mücadele çabalarının temel sorununu oluşturur. Bu doğrultuda araştırmanın amacı sosyal hizmet öğrencilerinin yoksulluğun nedenlerine yönelik tutumlarını analiz etmektir.
Araştırma, Türkiye'deki sosyal hizmet lisans eğitimi alan öğrencileri kapsamaktadır. 25.10.2022 tarihinde Yükseköğretim Bilgi Sistemi (YÖKSİS) verileri kullanılarak en yüksek taban puanlara sahip üniversitelerden seçilen 3. ve 4. Sınıflar arasından 232 öğrenci seçilmiştir. Katılımcıların sosyodemografik özelliklerinin olduğu "Kişisel Bilgi Formu" ile "Yoksulluğa İlişkin Nedensel Atıflar Ölçeği" gibi ölçme araçları kullanılmıştır.
Araştırmada, öğrencilerin yoksulluğun nedenlerine yönelik algılarının çoğunlukla yapısal yönü ağırlıklı olduğu; yoksullara yönelik sosyal hizmet uygulamalarının hak temelli yaklaşımla yürütülmesi gerektiği düşüncesinin yaygın olduğu görülmüştür. Sosyoekonomik durumun olumsuzlaştıkça yapısal atıf düzeylerinin arttığı ve kadınların erkeklere göre yoksulluğun nedenlerine daha fazla yapısal atıfta bulunduğu sonuçlarına ulaşılmıştır. Ayrıca kendini sosyal demokrat olarak tanımlayan bireyler yapısal, dindar olarak tanımlayanlar kaderci, muhafazakâr olarak tanımlayanlar ise bireysel atıflar yapmıştır.
Sosyal hizmet uzmanları, insan hakları temelli bir yaklaşımla müracaatçıların ihtiyaçlarına uygun müdahaleleri gerçekleştirmelidir. Sosyal çalışmacının kişisel değerlerini ikinci plana atarak mesleki müdahalelerde bulunma rolü önemlidir. Sosyal çalışmacının temel sorumluluklarından biri müracaatçıların haklarını savunmak ve çeşitliliğe saygı göstermektir.