TÜRKİYE’DE ENFLASYON HEDEFLEMESİ VE GENİŞLETİLMİŞ TAYLOR KURALININ 2008-2023 YILLARI ARASINDA GEÇERLİLİĞİNİN TEST EDİLMESİ

Abstract

Ekonomi literatüründe meydana gelen değişmeler uygulamada para politikalarının hangi çerçevede olması gerektiğine yardımcı olmaktadır. Bu politikaların ise kurala dayalı mı yoksa ihtiyari bir politika olması gerektiğini çeşitli yollarla zamansal çerçevede birçok iktisatçı incelemiştir. İhtiyari politikaların zaman tutarsızlığı gibi nedenlerden dolayı etkin olamayacağı konusunda görüşler bulunmaktadır. Kurala dayalı uygulanacak politikaların ise nasıl olacağı konusunda farklı öneriler gündeme gelmiş ve literatürde geniş bir şekilde yer bulmuştur. Kurala dayalı politikalardan birisi de Taylor Kuralı’dır. Taylor Kuralı, Merkez Bankalarının kısa vadeli faiz oranının (Politika faiz oranlarının), enflasyonun ve hasılanın hedeflenen bir seviyede devam etmesini sağlamak amacıyla sıkça kullanılan para politikası kuralı olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmada amaç olarak literatürde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası para politikalarının Genişletilmiş Taylor Kuralı tepki fonksiyonunu kullanarak istatistiksel olarak geçerli olup olmadığını araştırmaktır. Bu bağlamda TCMB Politika faiz oranları-Tüketici Fiyatları Endeksi ve dolar/TL Döviz Kuru 2008–2023 dönemine ait aylık veriler kullanılarak VAR modeli kullanılarak incelenmiştir. Genişletilmiş Taylor Kuralı minimalinde, enflasyon, üretim ve döviz kuru değişkenlerinin merkez bankası faiz değişkenine pozitif tepki vermesi beklenmektedir. Gerçekleştirilen etki-tepki fonksiyonları incelendiğinde, değişkenlerin oluşan şoklara pozitif ve istatistiksel olarak anlamlı tepkiler vermedikleri sonucuna ulaşılmıştır. Bu nedenle Taylor Kuralı çerçevesinde incelendiğinde kuralın geçerli olmadığı sonucuna ulaşılmaktadır.