Decyzje kobiet o nazwisku po ślubie w wymiarze diachronicznym i synchronicznym

Abstract

Artykuł stanowi próbę socjologicznej analizy społecznego fenomenu podejmowania decyzji o zmianie nazwiska noszonego po ślubie przez kobiety w Polsce na podstawie danych z 234 urzędów stanu cywilnego z województw podkarpackiego i wielkopolskiego. Zebrane informacje dotyczą lat 2000–2020 i obrazują ponad 343 000 wyborów kobiet. Zrealizowane badania miały na celu ustalenie zależności rodzaju decyzji o nazwisku po ślubie od miejscowości, w jakiej małżeństwo zostało zawarte (liczba mieszkańców gminy, województwo), oraz wpływu wzrostu aktywności zawodowej i społecznej kobiet w ostatnich dekadach na różnicowanie się tych decyzji. Analiza statystyczna danych urzędowych pozwala na wniosek, że mimo wciąż wysoko utrzymującej się tendencji do przyjmowania nazwiska męża, można zaobserwować rozpoczynający się proces polegający na aprobacie przyjmowania przez kobiety nazwisk dwuczłonowych lub pozostawania przy rodowym. Prezentowane opracowanie stanowi pierwszy etap realizowanych i zaplanowanych badań nad negocjowaniem i podejmowaniem przez kobiety i mężczyzn decyzji o nazwisku noszonym po ślubie i rozwodzie.