Osoba prawna jako członek organu zarządzającego spółki w wybranych systemach prawnych

Abstract

Artykuł porusza problem regulacji pełnienia funkcji członków w organach zarządzających spółek. Przesłanką przeprowadzenia badań była okoliczność w postaci braku przyjęcia przez państwa europejskie jednolitego modelu w przedmiocie dopuszczenia osób prawnych do pełnienia funkcji członków w organach zarządzających spółek. Nieudaną próbą takiej regulacji była V Dyrektywa Spółek. Celem badań jest porównanie wybranych systemów prawnych oraz ukazanie potencjalnych skutków dopuszczenia osób prawnych do pełnienia funkcji członka zarządu, a także odpowiedź na pytanie, czy konieczne jest ujednolicenie regulacji w tym aspekcie na poziomie europejskim. Powyższą analizę przeprowadzono przede wszystkim przy wykorzystaniu metody dogmatycznoprawnej oraz prawnoporównawczej. Badania wykazały, że w niektórych systemach prawnych obecność osoby prawnej w organie zarządzającym spółki jest powszechnie dozwolona – przykładowo, taką sytuację dopuszczają prawodawcy francuski, belgijski oraz brytyjski, jednakże prawodawstwo tych państw nie jest w tym aspekcie jednolite. Z kolei w Niemczech czy Polsce pełnienie funkcji członka zarządu przez osobę prawną jest zabronione z mocy samego prawa. Autor formułuje tezę, że brak jednak konkretnych podstaw do ujednolicania opisywanego mechanizmu na poziomie europejskim. Poczynione ustalenia można uznać za istotne w kontekście ewentualnej nowelizacji polskiego Kodeksu spółek handlowych i dyskusji o możliwości wprowadzenia do polskiego prawa regulacji dotyczącej zdolności osób prawnych do pełnienia funkcji członka organów spółki.