Obywatelski projekt „Stop Aborcji” ─ prawne i doktrynalne uzasadnienie inicjatywy oraz ocena jej przebiegu

Abstract

Tekst przybliża prace nad projektem ustawy będącym przedmiotem obywatelskiej inicjatywy ustawodawczej Stop Aborcji w 2016 r. jak również jej przebieg. Prezentuje jednocześnie prawne i etyczne racje, dla których projektowi nadano taki a nie inny kształt. Nie bez znaczenia w tym kontekście był fakt, że w świetle encykliki Evangelium vitae (pkt 73), aborcja jest zbrodnią, której żadna ludzka ustawa nie może uznać za dopuszczalną. Jako bezpośrednie zabójstwo niewinnych istot (Evangelium vitae pkt 72), aborcja nie ogranicza się do relacji między Bogiem a grzesznikiem. Mając daleko idące, dramatyczne skutki społeczne, pozostaje zawsze czynem zewnętrznym domagającym się stosownej reakcji ze strony państwa. Jan Paweł II ubolewał, że w świadomości zbiorowej aborcyjne zamachy na życie tracą stopniowo charakter „przestępstwa” i w paradoksalny sposób zyskują status „prawa”, do tego stopnia, że żąda się uznania ich pełnej legalności przez państwo, a następnie wykonywania ich bezpłatnie przez pracowników służby zdrowia (Evangelium vitae pkt 11). Chociaż więc aborcja często jest dla matki przeżyciem dramatycznym i bolesnym bo może być uwikłana w chęć ratowania innych ważnych dóbr, to Jan Paweł II podkreślał, że wszystkie te i tym podobne racje, jakkolwiek poważne i dramatyczne, nigdy nie mogą usprawiedliwić umyślnego pozbawienia życia niewinnej istoty ludzkiej (Evangelium vitae pkt 58). Dlatego też Kongregacja Nauki Wiary podkreśla, że w przypadku przerywania ciąży sama rezygnacja z karania wydaje się przynajmniej oznaczać, że prawodawca nie uważa już przerywania ciąży za przestępstwo przeciw życiu ludzkiemu, gdyż zabójstwo zawsze spotyka się z karą. Realizacja tych oczywistych zasad ogólnych ma miejsce w porządku prawnym około 150 państw świata, w tym w prawie karnym Państwa Watykańskiego, które (niezależnie od ekskomuniki latae sententiae w porządku duchowym) przewiduje odpowiedzialność karną każdego umyślnego sprawcy aborcyjnego zabicia dziecka. Chociaż ustawodawstwo większości innych państw traktuje matki na równi z innymi współsprawcami aborcji, autorzy obywatelskiego projektu „Stop Aborcji” przewidzieli niczym nieograniczoną możliwość odstąpienia przez sąd od kary wobec matki, bez konieczności wykazywania szczególnych okoliczności.