Alkohol w społeczeństwie polskim i polska polityka publiczna wobec alkoholu na przestrzeni dziejów. Pomiędzy piwnym wolnym rynkiem a spirytusowym monopolem

Abstract

Artykuł podejmuje problematykę przemian wzorów spożywania przez Polaków napojów alkoholowych (piwo, wino, napoje spirytusowe) na przestrzeni dziejów oraz wzorów prowadzonej przez państwo polskie polityki alkoholowej. Przeprowadzona przez autorów analiza wykazała, że można wyodrębnić etapy w tych dziejach, które zostały nazwane w następujący sposób: 1) Piwo i wino dominują do XV w.; 2) Pojawienie się wódki w XVI w. i wzrost jej konsumpcji; 3) Wódka z ziemniaków degraduje naród od XIX w.; 4) Monopol państwowy w XX w. zwiększa spożycie; 5) Nowa polityka alkoholowa od 1982 r. – ku trzeźwości narodu; 6) Działania kontr produktywne w XXI w.; 7) Współczesność – Polacy piją szkodliwie, a polityka publiczna RP wobec alkoholu przynosi negatywne wyniki. W artykule przedstawiono te etapy, a także sformułowano rekomendacje dla polityki alkoholowej Rzeczypospolitej Polskiej wobec zdiagnozowanej jej nieskuteczności od 2001 do 2019 roku. Jako istotny obszar dla współczesnej polityki społeczno-gospodarczej w obszarze alkoholu wskazano m.in. e-commerce napojów alkoholowych.