Polskie Wesele AD 1968 z Szarym Człowiekiem w tle. Performowanie historii w „Usłyszcie mój krzyk”

Abstract

Tematem artykułu jest film Macieja Drygasa Usłyszcie mój krzyk (1991) – słynny dokument opowiadający o podpaleniu się Ryszarda Siwca, które miało miejsce 8 września 1968 r. na Stadionie Dziesięciolecia w Warszawie. Sikora stwierdza, że w swym filmie Drygas zderzył  ze sobą przede wszystkim dwa performanse, które wydarzyły się w jednym miejscu i w jednym czasie i które pozostały względem siebie w szczególny sposób nieprzezroczyste – akt samospalenia Siwca i odbywające się na stadionie dożynki państwowe. Autor kreśli rozmaite konteksty tych wydarzeń (m.in. odniesienie do Wesela Andrzeja Wajdy /1972/), a przede wszystkim osadza swoje rozważania w obszarze badań performatywności. Analiza tych zagadnień prowadzi go do konstatacji, że film i kino jako formy rytuału mogą odczyniać historię, ale także pozwalają zobaczyć ją czasem na nowo w innym i pełniejszym świetle.