E-teren. Internet jako źródło i miejsce badań etnomuzykologicznych

Abstract

Artykuł ma charakter przeglądowy. Autorka podejmuje w nim tematykę, która dotychczas nie została poddana refleksji w polskiej literaturze etnomuzykologicznej: zjawisko prowadzenia etnomuzykologicznych badań terenowych w Internecie – e-terenie. Zagadnienie przedstawione jest zarówno z perspektywy polskiej jak i ogólnoświatowej. Na podstawie literatury tematu, w szczególności anglojęzycznej, wspomagając się wypowiedziami polskich badaczy, z przeprowadzonej wśród nich krótkiej ankiety, autorka pokazuje w jaki sposób etnomuzykolog korzysta współcześnie z internetu, m.in.: w celu przygotowania wyjazdu terenowego, prowadzenia badań w sieci, zebrania materiałów, wiadomości oraz informacji czy utrzymania kontaktu z badanymi (by pogłębić dociekania bądź przekazać im zarejestrowane materiały). Przedstawione zostały zarówno problemy metodologiczne (jak i co można badać; zasygnalizowano również możliwe techniki i sposoby badań), logistyczno-techniczne (kontakt z informatorami, dostęp do danych, identyfikacja interlokutorów), tożsamościowe (kim jest i jak czuje się badacz w sieci), jak również terminologiczne (omówienie współcześnie używanych terminów, w szczególności anglojęzycznych, określających etnomuzykologiczną praktykę badawczą w internecie). Zasygnalizowano też kwestie etyczno-prawne (rodo). Powołując się na badania etnomuzykologiczne, przeprowadzone w trakcie pandemii, autorka pokazuje także, w jaki sposób epidemia Covid-19 zmieniła życie etnomuzykologów, jakie badania i w jaki sposób prowadzono oraz czy i w jaki sposób modyfikowano sposób pracy w zmienionych warunkach.