RXR – centralny regulator wielu ścieżek sygnałowych w organizmie

Abstract

Abstrakt Receptory jądrowe (NRs) tworzą największą nadrodzinę czynników transkrypcyjnych, które odgrywają ważną rolę w regulacji wielu procesów biologicznych. Receptor kwasu 9-cis-retinowego (RXR) wydaje się odgrywać szczególną rolę wśród tej grupy białek, a to ma związek z jego zdolnością do tworzenia dimerów z innymi NRs. Ze względu na kontrolę ekspresji wielu genów, RXR stanowi bardzo dobry cel licznych terapii. Nieprawidłowości w szlakach modulowanych przez RXR są powiązane m.in. z chorobami neurodegeneracyjnymi, otyłością, cukrzycą, a także nowotworami. Istnieje wiele związków mogących regulować aktywność transkrypcyjną RXR. Jednak obecnie dopuszczonych do użytku klinicznego jest tylko kilka z nich. Retinoidy normalizują wzrost i różnicowanie komórek skóry i błon śluzowych, ponadto działają immunomodulująco oraz przeciwzapalnie. Stąd są stosowane przede wszystkim w chorobach skóry i w terapii niektórych chorób nowotworowych. W artykule przedstawiono ogólne wiadomości na temat RXR, jego budowy, ligandów i mechanizmu działania oraz potencjalnej roli w terapii nowotworów i zespołu metabolicznego.