Kripto Paranın Amerika Gelir İdaresi’nin 2014-21 Sayılı Kılavuzu ve 2019-24 Sayılı Gelir Yönetmeliği Bağlamında Vergilendirilmesi

Abstract

Toplumda değişim aracı yahut birikim aracı olarak bilişim teknolojilerinin gelişimiyle banknotlara yahut madeni paralara alternatif birçok kripto para kullanılır olmuştur. Öyle ki kullanımına izin verilmeyen ülkelerde dahi internetin ülke hudutlarını ve yasalarını anlamsızlaştıran toplumlar arası özelliği dolayısıyla kripto para mal veya hizmet alımlarında değişim aracı olarak yahut yatırım aracı olarak kullanılmaktadır. Kripto paranın merkez bankası dijital para biriminden ayrılan temel özelliklerinden olan merkeziyetsiz yapısı bazı ülkelerde kripto paranın vergilendirilmesi konusunda çekimser kalınmasına neden olmuşken özellikle Amerika gibi ülkeler kripto paranın vergilendirilmesi için sürekli çalışmalar yaparak düzenlemelerini güncellemektedir. Bu çalışma ile Amerika Gelir İdaresi’nin kripto paranın vergilendirilmesi için kripto paranın kendine has özelliklerini dikkate alarak mükelleflere yol gösterici nitelikte yayımladığı 2014-21 ve 2019-24 sayılı kılavuzlarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu bağlamda öncelikle doktrindeki kripto para ve dijital para birimi karmaşasına son verilmesi amacıyla bu terimler tartışılarak kripto paranın ne olduğu net olarak ortaya konmuştur. Ardından ilgili kılavuzların kripto paranın vergilendirilmesinde matrah hesaplamalarına ilişkin önemli hususlar ayrı ayrı ele alınarak incelenmiş ve kripto paranın sert çatal oluşumu sonucu hava yardımı yoluyla dağıtımı halinde nasıl vergilendirileceği örnek durumlar üzerinden tartışılmıştır.