Metaphoric Perceptıions of Social Information Teacher Candidates About Active Citizenship Concept

Abstract

Bu araştırmanın amacı sosyal bilgiler öğretmen adaylarının etkin yurttaşlık kavramına yönelik metaforik algılarını belirlemektir. Araştırmada nitel yaklaşım benimsenerek tarama modeli kullanılmıştır. Çalışma, 2019-2020 öğretim yılı bahar yarıyılında yapılmış olup, Trabzon Üniversitesi’nde öğretim gören sosyal bilgiler öğretmenliği birinci (32) ikinci (40), üçüncü (22) ve dördüncü (52) sınıf düzeylerinde yürütülmüştür. Çalışma grubu 102’si kadın 44’ü erkek olmak üzere 146 öğretmen adayından oluşturulmuştur. Çalışma grubu amaçlı örnekleme yönteminin ölçüt örnekleme yöntemiyle belirlenmiştir. Çalışmanın verileri, elektronik olarak hazırlanan açık uçlu anket formu ile toplanmıştır. Anket formunun bağlantı adresi öğretmen adaylarına e posta ve kısa ileti yoluyla gönderilmiştir. Demografik bilgiler ve araştırma sorusunun yer aldığı iki aşamalı anket formunda katılımcılara “Etkin yurttaşlık……gibidir. Çünkü….” ifadesi yöneltilerek öğretmen adaylarının “etkin yurttaşlık” kavramına yönelik metaforik algıları belirlenmeye çalışılmıştır. Öğretmen adaylarından elde edilen verilere içerik çözümlemesi uygulanmıştır. Öğretmen adayları etkin yurttaşlık kavramına ilişkin 146 geçerli, 6 geçersiz olmak üzere 74 farklı metafor üretmiştir. Metaforlar 12 kategori altında birleştirilmiştir. Çalışmanın sonucuna göre öğretmen adaylarının etkin yurttaşlık kavramına yönelik algılarının genel olarak alan yazınla koşut nitelikte olduğu ve öğretmen adaylarının sıklıkla benzer metaforlar ürettikleri belirlenmiştir. Öğretmen adaylarının etkin yurttaşlık kavramına yönelik olarak en çok görev ve sorumluluk bildirdiğini düşündükleri ödev ve karınca metaforlarını dile getirdiği saptanmıştır.