ENDÜSTRİ 4.0 İLE ŞEKİLLENEN ÜRETİM SİSTEMLERİNDE DEĞER AKIŞ HARİTALAMA: SİSTEMATİK LİTERATÜR ANALİZİ VE KAVRAMSAL MODEL ÖNERİSİ

Abstract

Üretim işletmelerinin kalite, esneklik, maliyet ve hız gibi performans kriterleri dahilinde rekabet güçlerini artırma amacı bulunmaktadır. Bu noktada etkin kararlar alma hususunda operasyonel performansı kontrol etmenin önemi ortaya çıkmaktadır. Üretim işletmelerinde dijital dönüşüm ile birlikte oluşan özellikle karmaşık ürün ortamlarında performansın kontrolü ve iyileştirilmesi için bilgi akışının izlenmesi bir gerekliliktir. Bu bağlamda Değer Akışı Haritalama (VSM), katma değeri olmayan faaliyetleri ortadan kaldırarak verimliliği en üst düzeye çıkarmak için kullanılan yalın tabanlı bir yöntemdir. Endüstri 4.0 (I4.0)'ın ortaya çıkmasıyla birlikte bu yaklaşım bazı değişikliklere uğramıştır. VSM, prensipte üretim ortamının sanallaştırılmasını sağlayarak fiziksel süreçleri dijital süreçlere dönüştürme konusunda öncül konumdadır. Bu nedenle, bu makalenin amacı, VSM yönteminin uygulamalarını I4.0 bağlamında gözden geçirmek ve bu tema için kavramsal bir çerçeve önermektir. Araştırmada, I4.0 teknolojileriyle entegre VSM yaklaşımlarının neler olduğu, I4.0 teknolojilerini VSM'yi nasıl desteklediği ve I4.0 bağlamında VSM'deki boşluklarının ve ana araştırma yönlerinin nasıl şekillendiği belirlenmek istenmektedir. Bu kapsamda, konu hakkında sistematik bir literatür taraması yapılarak 152 çalışma incelenmiştir. İncelenen çalışmalardan elde edilen kazanımlar ile bir sonuca ulaşılıp, I4.0 ile dönüşen VSM için kavramsal bir çerçeve oluşturulmaktadır.