Affiliation:
1. izmir katip çelebi üniversitesi
Abstract
Akdeniz’de bir sömürge imparatorluğu kurma çabasında olan Fransa, Cezayir’i işgal ederek Monarşi'den Cumhuriyet'e geçiş aşamasındaki süreci kolaylaştırma çabasındaydı. Bu arada sanayileşme ile birlikte XIX. yüzyılın başlarında işsiz nüfusun fazlalaşması ve kötüye giden ekonominin körüklediği iç muhalefet, Fransa’yı Cezayir işgali konusunda iyiden iyiye cesaretlendirmişti. 1830 yılında Cezayir sahillerini işgal eden Fransa, beklemediği bir direnişle karşılaştı. Hamdan b. Othman Hodja bu direniş hareketine yazdığı eserlerle büyük bir katkıda bulunmuştur. Anadolu, Cezayir ve Avrupa'da edindiği bilgi ve siyasi tecrübeyle Fransız İşgali’ni durdurabilmek için Le Miroir (Mir’ât /Ayna) isimli eserini kaleme almıştır. Le Miroir, Kıta Avrupası’nda insan haklarının, eşitlik ve özgürlüğün savunucusu olan Fransızlar’ın Cezayir’deki katliamlarının ve zulmünün tüm insanlığa rapor edildiği bir eserdir. Hamdan b. Othman Hodja eserinde aynı zamanda Cezayir’de yaşayan farklı milletlerden insanları, vatandaşlık bilinciyle bir araya getirme gayreti içerisindedir.
Publisher
Izmir Katip Celebi University
Reference21 articles.
1. Ali Rıza Paşa. Mir’âtü’l-Cezâir. haz. Mehmet Nam. İstanbul: Akademi Titiz Yayınları, 2012.
2. Chenntouf, Tayeb. (çev. Bakır, Bahar). “Cezayir’de Devlet Meşrulaştırması (16. -19. Yüzyıl) Hamdan Khodja’nın Aynası”. Yükselen Afrika ve Türkiye/Rising Africa and Turkey. haz. Ahmet Kavas-Hasan Öztürk İstanbul: Tasam Yayınları, 2006. Erişim https://afrika.tasam.org/pdf/yayinlar/14-chentouf.pdf
3. Coller, İan. “African Liberalism in the Age of Empire? Hassuna D’ghies and Liberal Constitutionalism in North Africa, 1822–1835”. Modern Intellectual History (Cambridge: Cambridge University Press, 2015).
4. Güler, İbrahim. “Tunus Milli Arşivi ve Arşivin Türkçe Belgeler Açısından Değerlendirilmesi”. Belleten 62/234 (Ağutos 1998), 551-566.
5. el-Hâdimî, Ebû Saîd. Mecâmiu’l-Hakâık. İstanbul: (Güzelhisârî, Menâfiʿu’d-deḳāʾiḳ içinde), 1273.