PİYASA-TOPLUM DİYALEKTİĞİNE YEREL BİR BAKIŞ: PORTO ALEGRE ÖRNEĞİ

Abstract

Tarihin her gelişim aşamasında toplumu oluşturan birimler ve gücü elinde bulunduran kurumlar arasında diyalektik bir süreç yaşanmıştır. Bu sürecin günümüzdeki karşılığı, piyasa düzeninin sağlanmasında aktif bir unsur olan devlet ile etki gücü giderek azalan toplum arasındaki demokrasi mücadelesidir. Ekonomik ilişkilerin piyasaları, piyasaların devletin yönetsel süreçlerini etkilediği demokrasilerde; Polanyici bir toplumsal karşı hareketin sağlanması için bireylerin sorumluluk alması artık kaçınılmaz bir noktadadır. Bu aşamada, merkezileşen devlet karşısında yerel yönetimlerin; neoliberal politikalar karşısında sosyal politikaların güçlenmesi için katılımcı demokrasi uygulamaları öne çıkmaktadır. Bu uygulamalardan biri olan ve dünya üzerinde ilk kez Brezilya’nın Rio Grande do Sul eyaletindeki Porto Alegre şehrinde deneyimlenen katılımcı bütçe uygulaması; toplumdan dışlanmış kesimin haklarını iyileştirmeyi amaçlamış ve bu konuda kayda değer bir başarı sağlamıştır. Bu çalışma, yerel kamusal mal ve hizmetlere yönelik taleplerini ifade edemeyen vatandaşların katılımcı bütçeleme yoluyla siyasi karar alma süreçlerine katılmayı nasıl öğrendiklerini incelemek üzere Porto Alegre örneğine odaklanmaktadır.