Affiliation:
1. FATİH SULTAN MEHMET VAKIF ÜNİVERSİTESİ, EĞİTİM FAKÜLTESİ
2. FATIH SULTAN MEHMET FOUNDATION UNIVERSITY
Abstract
Teknolojinin her geçen gün insan hayatında daha çok yer kaplamasıyla birlikte onların hayatlarında olumlu
olmakla beraber olumsuz değişimlere de neden olduğu bilinmektedir. Araştırmanın amacı, ebeveynlerin
ilkokul çocuklarının dijital dünyadaki çocuklarının verileri ve çevrimiçi gizliliklerini, mahremiyetlerini koruma
yönündeki müdahale biçimlerine dair algılarının incelenmesidir. Bu araştırma nitel araştırma yöntemi ile
olgu bilimi deseni kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme formu oluşturulup
kullanılmıştır. Araştırma grubunu kolay ulaşılabilir örnekleme tekniği kullanılarak İstanbul ilindeki devlet
okullarında öğrenime devam etmekte olan ilkokul öğrencilerin velileri oluşturmaktadır. Araştırmada 28
veliyle görüşme yapılmasından elde edilen veriler deşifresinden oluşmuştur. Araştırmaya katılan ilkokul
velilerinin çocuklarının sınıflara göre dağılımı 1. Sınıftan 7 veli, 2. Sınıf 6 veli, 3. Sınıf 7 veli ve 4. Sınıftan 8
veliye olarak belirlenmiştir. Araştırmanın verilerinin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Görüşme
sorularından elde edilen veriler bağlamında kod, kategori ve temalar oluşturulmuştur. Bu araştırmada
ebeveynlerin bakış açısından, ilkokul çocukların cinsiyete göre dijital dünyadaki mahremiyetlerini
korumaya yönelik sınırlar üzerine ailenin bilgisi ve farkındalığının olması gerektiği ortaya çıkmıştır.
Ebeveynlerin ilkokul çocuklarının yaşlarına göre dijital dünyadaki mahremiyetlerini koruma yönündeki
müdahale biçimlerine dair algıları ise yaşla doğru orantılı farkındalık ve yaşa göre eşit müdahale olduğu
belirlenmiştir. Ebeveynler, ilkokul çocukların yeni teknolojiler ve sosyal medya araçlarının kullanımında
mahremiyetlerini koruma yönündeki müdahale yöntemine ilişkin ise kontrollü kullanım olarak
vurgulanmıştır. Sonuç olarak çocukların çevrimiçi gizliliğini korumak konusunda ebeveynlerin olası
risklerin farkında olduklarına ve dijital dünyanın günümüzde önemli bir yeri olduğunun ancak bu risklere
karşı müdahale ve kontrollü kullanımın gerekliliği açığa çıkarılmıştır.
Reference26 articles.
1. Arslan, S., Savaşer, S., Hallett, V. & Balcı, S. (2012). Cyberbullying among primary school students in Turkey: Self-reported prevalence and associations with home and school life. Cyberpsychol Behav Soc Netw, 15(10), 527-533.
2. Bakhtin, M. (2005), Rebelias ve dünyası, (Çev: Ç. Öztek). Ayrıntı Yayınları.
3. Balleys, C., & Coll, S. (2017). Being publicly intimate: Teenagers managing online privacy. Media, Culture & Society, 39(6), 885–901. Bostancı, M. (2019). Dijital ebeveynlerin sosyal medyada mahremiyet algısı. AJIT-e: Academic Journal of Information Technology, 10(38), 115-128.
4. Çalapkulu, Ç., & Fatma, A. L. P. (2020). Dijital ebeveynler ile çocukların sosyal medya kullanımı üzerindeki mahremiyet ilişkisi, Nişantaşı Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 132-144.
5. Duygulu, S. (2019). Sosyal medyada çocuk fotoğrafları paylaşmanın mahremiyet ihlali ve çocuk istismarı açısından değerlendirilmesi. TRT Akademi, 4(8), 428-487.