COVID-19'UN BULAŞMA İLE İLGİLİ ÖZELLİKLERİ: PROSPEKTİF HANEHALKI ARAŞTIRMASI

Abstract

Hane içi bulaş çalışmaları birçok çevresel değişkeni kontrol ederek, bulaşıcı hastalıkların epidemiyolojik ve klinik özelliklerini incelenmek için uygun bir ortam sağlamaktadır. SARS-CoV-2'nin hane içi bulaşma dinamiklerinin incelenmesi, uygun önleme ve kontrol politikalarının oluşturulması açısından önemlidir. Bu çalışma indeks vakaların demografik ve davranışsal özelliklerini ve hane halkı temaslılarını değerlendiren vaka bazlı prospektif bir çalışmadır. Çalışma, Dünya Sağlık Örgütü'nün hazırladığı ve COVID-19’un hane içi bulaşını değerlendiren standart bir protokolden uyarlanmıştır. Temaslı kişilere RT-PCR testi yapılmıştır. Ayrıca katılımcılara anket formu uygulanmıştır. Hane içi bulaşmayı değerlendirmek için Sekonder Atak Hızı (SAR) hesaplanmıştır. Çalışmada tanımlayıcı analizler yapılmış, ayrıca Ki-kare testi ve Lojistik Regresyon analizi kullanılmıştır. Çalışmaya 42 indeks vaka ve 112 temaslı dahil edilmiştir. İndeks olguların %43'ü ve temaslıların %54'ü kadındır. İndeks olguların ortanca yaşı 40,5, temaslıların yaşı ise 34,5'tir. Sekonder atak hızı %25’dir. Kadın indeks vakaların temaslılarında, kalabalık ailelerde yaşayanlarda, indeks olguların eş veya çocuğunda enfeksiyon riski daha yüksek bulunmuştur. Kalabalık evlerde yaşamanın enfeksiyon bulaşmasında en önemli risk faktörü olduğu belirlenmiştir. Sosyal teması azaltmaya yönelik evde kalma önlemleri, evdeki bulaşmanın artmasına neden olabilmektedir. Pandemi sürecinde sosyal temasın azaltılmasının yanı sıra yurt içi bulaşın önlenmesine yönelik politikalar geliştirilmelidir. Evde maske kullanmak, evi sık sık havalandırmak, aynı odada bulunmamak gibi teması azaltacak önlemler hayata geçirilmelidir.