Communist Europe and the Kurdish Question During the Cold War (1940s 1980s)

Abstract

While abundant scholarship has been produced concerning the Kurdish diaspora in Western Europe, little is known about the development of Kurdish communities in Central and Eastern Europe, especially during the Cold War. This paper analyses the specific situation of the Kurds in Communist Europe through the prism of Bulgaria, a frontline country in direct contact with the Middle East from the 1940s until the end of the 1980s. It demonstrates the weight of diplomatic and economic factors in explaining the persistent difficulty faced by Central European regimes in conceiving of the Kurdish issue beyond separate national fighting grounds. Abstract in Kurmanji Ewropaya komunîst û pirsgirêka kurd li serdema Şerê Sar (salên 1940î-1980î) Li gel berdariya xebatên akademîk ên li ser diyasporaya kurd li Ewropaya rojava, em xwediyên agahiyên pir kêm in li ser pêkhatina civatên kurd li Ewropaya naverast û rojhilat, nemase li serdema Şerê Sar. Ev nivîsar li rewşa taybet a Kurdên Ewropaya komunîst dikole û bi xusûsî li ser Bulgaristanê disekine, ku welatekî li ser sînor e û, ji salên 1940î ta dawiya salên 1980î, rasterast bi Rojhilata Navîn re di nav têkiliyan de bû. Bi vî hawî, nivîsar giraniya faktorên aborî û dîplomatîk derdixe pêş bo ravekirina zehmetiyên mayînde yên rejîmên Ewropaya naverast di ponijîna pirsgirêka kurd li derveyî meydanên ceng ên neteweyên cihê de. Abstract in Sorani Ewrupay komonîzt û dozî Kurdekan le serdemî cengî sarda (sallekanî 1940-1980) Le ‌katêk da twêjînewey zor le ser Kurdekan le Ewrupay rojawa, le tarawge berhemhênrawe, zanyarî kem le ser geşesendinî komellgey kurdî le Ewropay nawerrast û rojhellatî da heye, be taybetî le serdemî Cengî Sar da. Em twêjînewey şirovey barudoxî taybetî Kurdekanî Ewrupay komonîzt le rêgay Bulgaryawe, ke dewlletêkî berey ceng bû û peywendî rastewxoy legell Rojhellatî Nawerrast da le sallanî 1940ewe ta 1980ewe hebuwe. Twêjîneweke qursayî faktere dîplomatî û abûriyekan derdexat, be rûnkirdinewey astengî hewlle ‌berdawemekanî rûberruwî rijêmekanî Ewrupay nawerrast botewe le têgeyştin le dozî Kurdekan be der le kêşeyekî rûberrûbunewey neteweyi serbexo. Abstract in Zazaki Ewropaya komunîste û wextê Cengê Serdinî de (1940an-1980an) mesela kurdan Herçiqas ke derheqê dîyasporaya kurdanê Ewropaya Rojawanî de xeylê eserê zanyarî ameyê dayene kî, derheqê averşîyayîşê komelanê kurdanê Ewropaya Mîyanên û Rojhelatî de zanayîş hîna kêmî yo, bitaybetî demê Cengê Serdinî ser o. No nuşte rewşa taybetî yê kurdanê Ewropaya Komunîste analîz keno. Analîz pê prîzmaya Bulgarîstanî yeno kerdene: welatêkê serê cebheyî ke 1940an ra heta peynîya 1980an Rojhelatê Mîyanênî de têkilîya xo ya rasteraste estbî. Bi musnayîşê giranîya faktoranê ekonomîk û dîplomatîkan ra îzah beno ke rejîmanê Ewropaya Mîyanêne cenggehanê neteweyîyanê cîyakerdeyan ra teber fehmkerdişê mesela kurdan de tim zehmetîye antêne.