A NEW CONTRIBUTION TO COMPOSITE BOW LATHS FROM KURUL FORTRESS

Abstract

Kurul Kalesi kazılarından elde edilen bulgular Hellenistik Dönem’in askerî teknolojisiyle ilgili önemli bilgiler içermektedir. Bu bulgulardan biri, menzilli silahların önemli bir aşamasını temsil eden kompozit yaylara aittir. Kompozit yaylar ağaç, boynuz ve tendon gibi farklı organik malzemeler bir araya getirilerek imal edilmiş uzun menzilde oldukça etkili olan silahlardır. Daha eski bir tip olan yekpare yaylardan ayrılan yönleri de ham madde ve menzildeki bu gelişimlerdir. Kompozit yayın etkili menzil özellikleri savaş tarihinin en uzun süre kullanılan silahlarından biri olmasını sağlamıştır. Fakat organik malzemelerden yapılması nedeniyle bu yay tipinin günümüze bir bütün olarak ulaşması oldukça zordur. Kemik ve geyik boynuzu gibi dirençli ham maddelerden yapılmış güçlendirme çıtaları, kompozit yayın kullanımını gösteren en önemli arkeolojik kanıtlardır. Bu çalışmada Kurul Kalesi’nde 2020 yılı kazılarında ele geçen kompozit yay çıtasının özellikleri, silahın tarihsel gelişimi göz önüne alınarak açıklanmaktadır. Ayrıca Kurul Kalesi verilerinden yola çıkarak kompozit yay çıtalarının üretim tekniklerine de değinilmektedir.