Çocuk Acil Servisine Başvuran Zehirlenme Vakalarının Retrospektif Olarak Değerlendirilmesi

Abstract

AMAÇ: Çocukluk çağı zehirlenmeleri önemli bir halk sağlığı sorunudur. Zehirlenme vakaları yıllar içinde ailelerin bilinçlenmesi, tıbbi gelişmeler gibi faktörlerle yıllar içinde farklılık gösterebilmektedir. Bu konuda yapılan çalışmalar hastaların hem tanı hem de tedavilerine ışık tutmakta hem de hasta mortalite ve morbiditesi olumlu yönde etkilenmektedir. Biz de bölgesel zehirlenme profilimizi belirlemek, erken tanı ve tedavi yaklaşımları konusunda farkındalığı artırmak amacıyla bu çalışmayı planladık. YÖNTEM ve GEREÇLER: Ocak 2016 ve Mayıs 2020 tarihleri arasında, hastanemiz çocuk acil servisine başvuran ve zehirlenme tanısıyla izlenen 472 vakanın klinik ve epidemiyolojik özellikleri hastane kayıtları üzerinden tarandı ve incelendi. BULGULAR: Acil servise başvuran 472 zehirlenme vakasının %47.3’ü kız, 52.7’si erkekti. Zehirlenme etkeninin alım yolunun %87.1 ile enteral olduğu, %12,9’nun inhalasyon yoluyla zehirlendiği belirlendi. Majör zehirlenme etkeninin kostik veya koroziv maddelerin olduğu (%42,8), bunu ilaçların takip ettiği görüldü (%30,5 ). 0-12 ay ve 13-48 ay çocuklarda kaza sonucu majör zehirlenme etkenin kostik/koroziv maddeler ( %48 ve %33,7) olduğu, 49 ay-13 yaş çocuklarda ise kaza sonucu majör etkenin ilaç dışı maddeler (%32,5) olduğu belirlendi. 13 yaş üzeri çocuklarda majör etkenin ilaçlar olduğu (%18,1) saptandı. 0-12 ay (%42,4) ve 13 yaş üzeri (%21,3) çocukların zehirlenme oranlarının pandemi esnasında, öncesine kıyasla anlamlı derecede arttığı belirlendi. 13-48 ay (%22,7) ve 49 ay-13 yaş (%13,6) çocukların zehirlenme oranlarının ise pandemi öncesine kıyasla anlamlı derecede düştüğü saptandı. SONUÇLAR: Çocukluk çağı zehirlenmeleri nadir bir sağlık sorunu değildir. Zehirlenmenin önlenmesi için erken başvuru ve ön müdahale konusunda toplumun eğitilmesi önem arz etmektedir. Bölgemizin zehirlenme profilini çıkardığımız bu çalışmanın, zehirlenme vakalarında erken teşhis ve alınacak gerekli tedbirlere katkı sunacağını düşünmekteyiz.