Üçüncü Basamak Bir Çocuk Endokrinoloji Kliniğinde Boy Kısalığı ile İzlenen Olguların Etiyolojik Açıdan Değerlendirilmesi

Abstract

Amaç Boy kısalığı (BK) boy uzunluğunun yaşa ve cinsiyete göre iki standart sapma (SD) altında olmasıdır. Boy kısalığı etiyolojisinde en büyük grubu idiyopatik boy kısalığı (İBK) oluşturmasına karşın, patolojik boy kısalıklarının erken tanı ve tedavisi normal erişkin boy potansiyeli kaybını önlemek açısından son derece önemlidir. Bu çalışmada boy kısalığı tanısıyla izlenen olguların etiyolojik açıdan değerlendirilmesi amaçlandı. Gereç-Yöntem Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Endokrinolojisi Polikliniği’nde BK tanısıyla izlenen 536 olgu geriye dönük olarak değerlendirildi. Olguların izlem dosyalarından tanı yaşı, cinsiyeti, aile öyküsü, antropometrik ve fizik muayene bulguları, birinci ve ileri düzey laboratuvar tetkikleri, tanı ve tedavi bilgileri kaydedildi. Boy SDS’si -2 - (-2,5) SDS arası olanlar hafif BK, ≤ -2,5 olanlar ağır BK, oturma yüksekliği / boy oranı yaşa göre normal ise orantılı, bozuk ise orantısız BK olarak tanımlandı. Olguda BK hafif, doğum ağırlığı normal, fizik ve laboratuvar incelemeleri ve büyüme hızı normal olup hedef boy ile öngörülen boy uyumlu ise idiyopatik BK, büyüme plağındaki sorunlara bağlı gelişen BK ise primer BK, büyüme plağını dolaylı olarak etkileyen nedenlere bağlı ise sekonder BK olarak tanımlandı. Bulgular BK tanılı 536 olgunun ortalama başvuru yaşı 10,8 ±3,3 (1,3-17,7) yıl olup, 296’sı (%55,2) erkek, 240’ı (%44,8) kız ve kız/erkek oranı: 1:1,2 idi. Başvuruda olguların ortalama vücut ağırlığı SDS 2,2 ±1,1 ve ortalama boy SDS -2,8 ±0,8 idi. İdiyopatik BK gurubu %69,3 (368 olgu) ile en sık görülen BK gurubuydu. İdiyopatik BK gurubun ortalama boy SDS -2,6±0,5 ile patolojik BK gurubuna göre anlamlı yüksekti (p